Sorbus intermedia

Ættkvísl

Nafn

intermedia

Íslenskt nafn

Ætt

Rósaætt (Rosaceae).

Lífsform

Lauffellandi tré.

Kjörlendi

Sól.

Blómalitur

Hvítur.

Blómgunartími

Júní-júlí.

Hæð

10-12m

Vaxtarhraði

Fremur hægvaxta.

Vaxtarlag

Einstofna eða margstofna tré, mikið um sig en bolstutt, 8-12 m á hæð. Greinar nokkuð reglulegar og fremur útstæðar, jafnvel dálítið slútandi. Árssprotar brúnir og þétthærðir í fyrstu en síðar hárlausir. Börkur grár. Brumin rauðbrún, ávöl og með sveigðum enda, brumhlífar randhærðar.

Lýsing

Blöðin þykk, dálítið leðurkennd, heil, breiðegglaga, 5-10 sm á lengd og 2,5-7,5 sm á breidd, sepótt ávölum sepum, snubbótt í endann en breið-fleyglaga eða ávöl fyrir grunninn, stundum er neðri hluti blaðsins óreglulega fjaðurflipóttur á kröftugum árssprotum, óreglulega sagtennt, hærð í fyrstu en síðan gljáandi dökkgræn á efra borði en gráhærð til gulgráhærð á því neðra (ekki hvíthærð). Blaðstilkar 1,5-2 sm á lengd. Gulir haustlitir. Blómin hvít til gráhvít, mörg saman í 8-10 sm breiðum sveipum. Bikar og blómstilkar ullhærðir. Aldin sporvala, brúnrauð, appelsínugul eða skærrauð, 12-15 mm á lengd og 8-10 mm á breidd. Aldin með uppréttum bikarblaðarestum.

Uppruni

Í löndum við sunnanvert Eystrasalt en algengstur í S Svíþjóð og á Borgundarhólmi.

Harka

5

Heimildir

1, ÓN

Fjölgun

Haustsáning, (forkæla fræ).

Notkun/nytjar

Þyrpingar, stakstæð, raðir, götutré. Náttúrulegur blendingur en af hvaða tegundum eru grasafræðingar ekki sammála um (aria + aucuparia eða torminalis).

Reynsla

Harðgerður en hægvaxta og viðkvæmur fyrstu 6-8 árin, talinn vind- og seltuþolinn. Nokkur eintök í garðinum, t.d. í P6-B03 & MA5-14. Nokkuð algengur í görðum frá fyrri hluta 20 aldar, sérstaklega í Reykjavík og á Akureyri. Sá elsti sem vitað er um stendur í kirkjugarðinum við Aðalstræti 9 og var gróðursettur 1883. Silfurreynir er ekki sá auðveldasti í uppeldi og er gjarnan 10-15 ár að ná sér á strik. Best er að ala hann upp í gróðurhúsi til að byrja með. Hann verður gjarnan fyrir haustkali á í uppvexti á unga aldri og verður þá kræklóttur og gjarnan margstofna. Annars má segja að hann sé bærilega harðgerður og kelur lítið sem ekkert eftir unglingsárin. Ber blóm og ber árlega hérlendis. Þroskar fræ en spírunarprósentan er ekki mjög há. Geldæxlun og því koma plöntur sem líkjast foreldrinu að öllu leyti upp af fræinu. Stendur oft grænn langt fram eftir hausti.