Rosa villosa

Ættkvísl

Rosa

Nafn

villosa

Íslenskt nafn

Lórós

Ætt

Rósaætt (Rosaceae).

Samheiti

R. mollis Sm., R. villosa auct. (ssp. mollis), R. pomifera Herrm., R. villosa L. v. pomifera (Herrm.) Desv. (ssp. villosa).

Lífsform

Lauffellandi runni.

Kjörlendi

Sól.

Blómalitur

Djúpbleikur.

Blómgunartími

Júlí-ágúst.

Hæð

100-240 sm

Vaxtarlag

Villirós, sem líka er ræktuð sem klifurrós, lotublómstrandi, þéttgreindur runni, oft með rótarskot. Greinarnar stinnar, beinar 100-240 sm, rauðleitar meðan þær eru ungar. Næstum þyrnalaus eða með strjála, granna, beina eða ögn bogna, misstóra þyrna. Axlablöðin breið.

Lýsing

Laufin eru sumargræn, smálaufin 5-9, blágræn, oddbaugótt, 3,2-6,5 sm, ydd eða snubbótt, hærð bæði ofan og neðan, oft með þétta, eplailmandi kirtla á neðra borði, jaðrar með samsettar kirtiltennur. Stoðblöð breið, hylja oft blómsætin. Blómsætin með þétt kirtilþornhár. Blómin 1-3 eða fleiri, einföld, ilma lítillega, eplailmur, 2,5-6,5 sm í þvermál. Bikarblöðin með fáeina hliðaflipa, langydd, kirtilhærð á ytra borði, eru lengi á nýpunum. Krónublöðin djúpbleik. Stílar ekki samvaxnir, ná ekki fram úr blóminu. Fræni ullhærð. Nýpur mjög stórar, allt að 3 sm breiðar og eru í laginu eins og epli, appelsínurauðar til dökkrauðar, kirtil-þornhærðar.

Uppruni

M & S Evrópa, Tyrkland, Kákasus.

Harka

Heimildir

2, http://www.welt-der-rosen,de/duftrosen/_duftrosen.htm, www.pfaf.org/user/plant.aspx?LatinName=Rosa+villosa

Fjölgun

Síðsumargræðlingar með hæl, skifting á rótarskotum þegar plantan er í dvala, sveiggræðsla, (tekur 12 mánuði).

Notkun/nytjar

Rósin þrífst betur í kalksnauðum jarðvegi en kalkríkum, vel framræstum og getur þrifist í mögrum jarðvegi, hálfskugga og norðanundir, að minnsta kosti erlendis. Nýpur C-vítamínríkar með 800-1200 mg/100 g.

Reynsla

Lórósinni var sáð 1975, 1986, 1990 og 1992 í Lystigarðinum. Sú elsta (frá 1975) kelur lítið blómstrar mikið og þroskar nýpur. Planta frá 1986 kelur lítið. Planta frá 1990 vex vel og blómstrar mikið og þroskar nýpur. Plöntur frá 1992 kala nokkuð, rétt lifa og vaxa lítið til dæmis 2008 með stöku blóm.