Fraxinus americana

Ættkvísl

Nafn

americana

Íslenskt nafn

Ætt

Smjörviðarætt (Oleaceae).

Samheiti

F. acuminata, F. alba, F. juglandifolia.

Lífsform

Lauffellandi tré.

Kjörlendi

Sól og skjól.

Blómalitur

Purpuralitur.

Blómgunartími

Síðla vors - snemmsumars.

Hæð

6-10 m

Vaxtarlag

Tré með mikla krónu, getur orðið allt að 40 m hátt í heimkynnum sínum. Krónan með útstæðar greinar. Ungar greinar hárlausar, grænar, börkur grár, rákóttur, brum dökkbrún, keilulaga, snubbótt, nýjar greinar koma seinna að sumrinu en hjá evrópuaski.

Lýsing

Lauf gagnstæð, fjaðurskipt, 30-35 sm, smálauf allt að 9 talsins, 15 × 9 sm, með legg, aflöng-lensulaga, breið, ydd, heilrend eða sagtennt, dökkgræn og hárlaus ofan, ögn dúnhærð á neðra borði með nöbbóttar netæðastrengi, aðalleggur laufblaðsins gulgrænn, hárlaus, sívalur, greyptur ofan. Laufið fallegt, verður gult með purpuralitum blæ að haustinu. Blómkrónan engin. Blómin eru einkynja (hvert blóm er annað hvort karlkyns eða kvenkyns, en aðeins annað kynið er á hverri plöntu svo að rækta verður bæði karl- og kvenplöntur ef fræ á að þroskast). Vindfrævun. Plantan frjóvgar ekki sjálfa sig. Aldin aflöng, 3-5 sm.

Uppruni

A N-Ameríka - Nova Scotia til Florída, vestur til Nebraska og Texas.

Harka

3

Heimildir

= 1, http://www.missouribotanicalgarden.org, http://www.pfaf.org

Fjölgun

Sáning, ágræðsla (yrki).

Notkun/nytjar

Mjög tilkomumikið tré, notað stakstætt á grasflatir, meðfram götum til að varpa skugga, baka til í blönduð beð.

Reynsla

Í Lystigarðinum er til ein gömul planta sem hefur reynst vel (k 0-0,5 á síðari árum).

Yrki og undirteg.

Fraxinus americana v. microcarpa A. Gray, er með mun minni aldin (er ekki í Lystigarðinum). Yrki eru fjölmörg meðal aannara:'Acuminata', 'Ascidiata', 'Autumn Blaze', 'Rosehill', 'Pendula' og fleiri (ekkert þeirra er í Lystigarðinum).