Abies lasiocarpa

Ættkvísl

Nafn

lasiocarpa

Íslenskt nafn

Ætt

Þallarætt (Pinaceae)

Samheiti

A. subalpina Engelm.

Lífsform

Sígrænt tré.

Kjörlendi

Sól, hálfskuggi, skuggi, skjól.

Blómalitur

♂ blóm gulbrún, ♀ blóm dökkfjólublá.

Blómgunartími

Maí-júní.

Hæð

6-15 m

Vaxtarhraði

Hægur sérstaklega framan af ævi.

Vaxtarlag

Krónan er mjó-keilulaga til næstum súlulaga. Útstæðar, næstum láréttar eða lítið eitt niðursveiðar greinar. Allt tréð ilmandi.

Lýsing

Tré allt að 30 m stundum allt að 40 m hátt í heimkynnum sínum. Ungur börkur er sléttur, silfurgrár, að lokum grár eða grábrúnn, rifinn. Ársprotar öskugráir, stutthærðir, sjaldan hárlausir. Brum eru smá, egglaga, ljósbrún, mjög kvoðug. Barrnálar burstalaga, beinast fram á við eða eru óreglulega skipt, strjál, oft mjög framstæðar, 25-40 mm langar og 1,5 mm breiðar, bogadregnar eða yddar, stundum framjaðraðar, að ofan eru þær ljósblágrænar með gróp og með 2 loftaugarendur eftir endilöngu hvor úr 5-6 röðum (eina fárra tegunda með loftaugarendur eftir endilöngu á efraborðinu!!). Könglar eru sívalir, uppréttir, nokkrir saman, 6-10 sm langir, flatir eða dældaðir að ofan. Ungir könglar dökkpurpura, brúnir fullþroska, köngulhreistur 20-25 mm breið, hreistur blöðkur sjást ekki.&

Uppruni

Fjallgarðar N Ameríku allt N til SA Alaska.

Harka

5

Heimildir

1, 7

Fjölgun

Vetrargræðlingar, sáning (forkæling 1-2 mán. í kulda og raka).

Notkun/nytjar

Plantað í þyrpingar, beð eða notað sem jólatré.

Reynsla

Í Lystigarðinum er til ein sem sáð var 1999 (fræ frá Morden Station Exp Agr) og gróðursett í beð 2004. Kelur sum árin dálítið, einkum allra fyrstu æviárin.Telst meðalharðger, vex sem runni við erfiðar aðstæður. Skýla þarf ungplöntum. Eina þintegundin sem reynd hefur verið að einhverju gagni í skógrækt hérlendis. Hefur reynst vel í Hallormsstað en þar má líta 12-15 m há tré sem komu frá Noregi 1937. Þolir vel snjóþyngsli. Vex upp í 3500 m hæð í Klettafjöllunum. Þolir illa umhleypinga

Yrki og undirteg.

Nokkur yrki í ræktun í N - Ameríku s.s. 'Compacta' lágaxið, þétt yrki sem er í uppeldi í garðinum, 'Glauca Compacta', lágvaxið með silfurlitar nálar og 'Nana', lágvaxið o.fl.

Útbreiðsla

Reynslan af þessari ágætu ilmandi þintegund í Þýskalandi er mjög breytileg. Kemur aðeins til greina sem garðtré á köldum svæðum þar sem loftraki er hár. Hefur mikið viðnám við snjófargi.