Polypodium vulgare

Ættkvísl

Nafn

vulgare

Íslenskt nafn

Ætt

Polypodiaceae (Köldugrasaætt)

Samheiti

Ctenopteris vulgaris (L.) Newman; Polypodium nipponicum auct.; Polypodium someyae auct.; Polypodium vulgare subsp. issaevii Askerov & A.E.Bobrov;

Lífsform

Fjölær burkni (sígrænn)

Kjörlendi

Vex í urðum, hraunum, klettaskorum eða klettasprungum.

Hæð

0.06 - 0.25 m

Vaxtarlag

Lágvaxinn, sígrænn burkni. Jarðstönglar brúnleitir, kjötkenndir, sætir á bragðið, hreistraðir og með greinilegum örum eftir gamla blaðstilka. Upp af þeim vaxa blöðin sem geta orðið 6-25 á hæð/lengd.

Lýsing

Blöðin sígræn, stinn, gulgræn á lit, fjaðurskipt, blaðstilkar langir. Smábleðlar skakkstæðir, 6-12 hvoru megin, nær heilrendir eða fínlega bogtenntir og snubbóttir 1,5-2,5 sm á lengd, 4-7 mm á breidd, styttast smám saman að enda blöðkunnar. Tvær raðir af stórum gróblettum á neðra borði og miðstrengurinn áberandi skarpur. Gróhulu vantar. LÍK/LÍKAR: Engar.

Heimildir

1,2,3,9, HKr, http://www.borealforest.org/ferns/fern14.htm;

Reynsla

“Í gömlum lækningabókum er það sagt gott við ýmsum kvensjúkdómum, og að auki bæði svita- og þvagaukandi og slímlosandi. Hefur verið notað í hóstasaft. Jarðstöngullinn er sætur á bragðið, með lakkrískeimi. Nafnið köldugras er komið til af því, að seyði af rótinni er sagt gott við upphleypandi giktarverkjum, sem fólk almennt kallar köldu.” (Ág.H.)

Útbreiðsla

Algengt á láglendi frá Vesturlandi um Suðurland og norður til Reyðarfjarðar á Austfjörðum. Sjaldgæft á Norðurlandi. Önnur náttúruleg heimkynni t.d.: Evrópa, Miðjarðarhafslönd, temp. Asía, A N Ameríka.