Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ættkvísl |
|
Nymphaea |
| |
|
|
| Nafn |
|
alba |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Ljósanykurrós |
| |
|
|
| Ætt |
|
Nykurrósaætt (Nymphaeaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær vatnaplanta. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst. |
| |
|
|
| Hæð |
|
10 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Kröftugur fjölæringur. Laufin allt að 30 sm í þvermál, breiðegglaga til hálfkringlótt, heilrend, dökkgræn ofan, rauð-græn til gul neðan, mörg saman á jarðstönglunum.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blómin allt að 20 sm í þvermál, hvít, opnast að deginum, fljóta, aðeins með mjög daufan ilm. Bikarblöð lensulaga, græn með rauðbrúna slikju. Krónublöð 20-25, breiðegglaga. Frjóhnappar gulir til appelsínugulir. Frævur 10-20, fræni gul.
|
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Evrasía, N Afríka. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjó leðja. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting að vori, sáning, best í að minnsta kosti 1 m djúpu vatni. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í tjarnir, má ekki botnfrjósa. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Meðalharðgerð, þreifst ágætlega í Lystigarðinum og víðar. Þarf gott vetrarskýli til dæmis með froðuplastplötum og reiðingi. Lifði í Lystigarðinum meðan hún naut þessa vetrarskýlis. Dauð fyrir allmörgum árum (2015). |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|