Sigfús Daðason - Vængjasláttur
Akureyri
mjög skreytt
reynitrjám.

Sá sem gengi um bæinn
á septemberkvöldi:
dimmur skuggi innfjarðarins
fylgdi honum á aðra hönd hvar sem hann færi,
lifandi, kvikur!
Sálarspegill!

Heilagur lundur
rís í hæðir.
Og gangi maður í lundinn
er hann þar einn með sjálfum sér.

Það gustar um limið
og fuglarnir í björtum trjákrónunum
fælast skóhljóð einmanans
og hviðra með vængjaslætti
yfir höfði hans og úti í myrkrinu.

Og upp fyrir honum rennur þá: hvílík
sú dýrð sem einmananum hlotnast.



Myosotis scorpioides
Ættkvísl   Myosotis
     
Nafn   scorpioides
     
Höfundur   L.
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Engjamunablóm
     
Ætt   Munablómaætt (Boraginaceae).
     
Samheiti   M. palustris (L.) Hill., M. scorpioides L. ssp. palustris (L.) Hermann
     
Lífsform   Fjölær jurt.
     
Kjörlendi   Sól, hálfskuggi.
     
Blómlitur   Skærblár..
     
Blómgunartími   Maí-júlí.
     
Hæð   20-50 sm
     
Vaxtarhraði  
     
 
Engjamunablóm
Vaxtarlag   Fjölær jurt með skriðula jarðstöngla. Stönglar allt að 1 m, jarðlægir eða uppréttir, hárlausir eða með útsæð hár neðst. Neðstu laufin næstum legglaus, allt að 10 x 2 sm, aflöng til bandlensulaga með aðlæg hár einkum á efra borði, hár vita að oddi, oft með þornhár á neðra borði eða hárlaus.
     
Lýsing   Blómskipunin lengist mikið að blómgun lokinni, engin laufkennd stoðblöð. Aldinleggir 1-2 x lengri en aldinbikarinn, blómleggir allt að 6-10 mm við aldinþroskann. Bikar 1,5-4 mm við blómgun, allt að 6 mm þegar fræin hafa þroskast, með fáein aðlæg hár, flipar 1/2 - 2/3 af lengd bikarsins, stækka við aldinþroskann, þríhyrnd, langæ (haldast eftir aldinþroskann). Krónan skærblá með hvítt, gult eða bleikt auga, 5-10 mm í þvermál, flipar flatir, lítið eitt sýldir. Stíll lengri en bikarpípan og nær oft fram fyrir bikarflipann þegar fræið er fullþroskað. Smáhnetur 1,2-1.8 x 1-1,2 mm, egglaga, snubbótt, glansandi svört eða dökkbrún, hvert með mjóan hring.
     
Heimkynni   Evrópa, Asía, N Ameríka & Nýja-Sjáland.
     
Jarðvegur   Fremur rakur, meðalfrjór.
     
Sjúkdómar  
     
Harka   5
     
Heimildir   = 1,2
     
Fjölgun   Skipting að vori eða hausti (stinga þarf utan úr því á hverju ári til að halda plöntunni í skefjum!), sáning að vori.
     
Notkun/nytjar   Við tjarnir og læki, sem undirgróður, í kanta, í breiður, í sumarbústaðaland.
     
Reynsla   Getur orðið að illgresi í görðum sé ekki fylgst reglulega með því og stungið utan úr þeim plöntum sem eru í garðinum. Vex sem slæðingur hérlendis á nokkrum stöðum.
     
Yrki og undirteg.  
     
Útbreiðsla  
     
Engjamunablóm
Engjamunablóm
Engjamunablóm
Engjamunablóm
Engjamunablóm
Engjamunablóm
Engjamunablóm
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is