Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
Alnus viridis ssp. crispa
Ættkvísl |
|
Alnus |
|
|
|
Nafn |
|
viridis |
|
|
|
Höfundur |
|
(Chaix) DC. |
|
|
|
Ssp./var |
|
ssp. crispa |
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
(Ait.) Turrill. |
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Grænelri |
|
|
|
Ætt |
|
Bjarkarætt (Betulaceae) |
|
|
|
Samheiti |
|
Alnus crispa (Ait.) Pursh. |
|
|
|
Lífsform |
|
Runni - lítið tré |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Grænleitur |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Vor |
|
|
|
Hæð |
|
1-3 m |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Jarðlægur runni eða stöku sinnum allt að 3 m. |
|
|
|
Lýsing |
|
Lauf 3-8 sm, egglaga-breiðoddbaugótt, grunnur bogadreginn eða grunnhjartalaga. Blaðjaðrar með margar smáar sagtennur. Blöð dálítið límkennd í fyrstu, ilmandi, skærgræn. Æðastrengjapör 5-10. Kvenreklar með legg, 3-6 saman. |
|
|
|
Heimkynni |
|
Kanada, NA N Ameríka, S Grænland. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Magur, þungur, frekar rakur, vel framræstur. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
2 |
|
|
|
Heimildir |
|
1 |
|
|
|
Fjölgun |
|
Sáning, sumargræðlingar. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Í þyrpingar, í raðir, í blönduð beð. |
|
|
|
Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein planta sem sáð var til 2000 og gróðursett í beð 2004, þrífst vel. Stutt reynsla í garðinum enn sem komið er, en lofar góðu. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
Gríðarlegur nafnaruglingur hefur viðgengist og sem dæmi má nefna að eftirfarandi samheiti hafa verið í gangi hér og þar skv IOPI.
Betula crispa Aiton
Alnus crispa (Aiton) Pursh
Alnus mitchelliana M.A.Curtis ex A.Gray
Alnus mollis Fernald
Alnus repens Wormsk. ex Hornem.
Alnus undulata Willd.
Betula alnus-crispa Steud.
Betula crispa Aiton
Alnus alnobetula var. crispa (Aiton) H.Winkl.
Alnus alnobetula var. repens (Wormsk. ex Hornem.) H.Winkl.
Alnus crispa var. elongata Raup
Alnus crispa var. harricanensis Lepage
Alnus crispa var. mollis (Fernald) Fernald
Alnus ovata var. repens (Wormsk. ex Hornem.) Lange
Alnus viridis var. crispa (Aiton) House
Alnus viridis var. repens (Wormsk. ex Hornem.) Callier
Betula alnus var. crispa (Aiton) Michx.
Alnus crispa f. mollis (Fernald) Murai
Alnus crispa f. stragula Fernald
Alnus ovata f. macrophylla Lange
Alnus ovata f. repens (Wormsk. ex Hornem.) Kjellm.
Alnus viridis f. groenlandica Callier |
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|