Ólafur Jóhann Sigurðsson - Á vordegi Grundin eignast gullinn fífil,
geislafingur hlýir strjúka
lambakóng með lítinn hnýfil,
lambagrasið rauða og mjúka.
Vappar tjaldur, vellir spói,
verpir í broki mýrispýta.
Bráðum kveikir fenjaflói
fífublysið mjallahvíta.
Bráðum mun í morgunstillu
meðan þokan kveður dranga
ljósberi hjá lágri syllu
lyfta kolli til að anga.
Blíða daga, bjartar nætur
bugðast á með tærum hyljum
eftir laut sem litlir fætur
lásu forðum berum iljum.
|
Alnus viridis ssp. fruticosa
| Ættkvísl |
|
Alnus |
| |
|
|
| Nafn |
|
viridis |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(Chaix) DC. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
ssp. fruticosa |
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
(Rupr.) Nyman |
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Hrísölur (hríselri) |
| |
|
|
| Ætt |
|
Bjarkarætt (Betulaceae) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Alnus fruticosa Rupr. , Alnus viridis v. sibirica Rgl. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Runni - lítið tré |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
|
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Vor |
| |
|
|
| Hæð |
|
5-10 m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
Hægvaxta |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Lauffellandi tré eða runnar með útréttar greinar, allt að 3(-10) m háir. Greinar rauðbrúnar í fyrstu, verða grábrúnar, korkblettir ljósir, fáir.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufblaðkan dökkgræn, breiðegglaga, 5-8(-10) × 3-6(-7) sm, grunnur bogadreginn til næstum þverstýfður eða næstum hjartalaga. Jaðrar sléttir, hvass- og þétt- tvísagtenntir, laufin hvassydd til stutt-odddregin, neðra borð hárlaust til lítillega dúnhærð, einkum á æðastrengjum, dálitið til mjög kvoðuborin. Æðastrengjapör 7, stöku sinnum allt að 10. Laufleggir 0,5-1 sm langur. Blómskipanir: karlreklar 3,5-6 sm. kvenreklar 1,2-2 × 0,5-1,2 sm, vaxa úr endabrumi, blómskipunarleggir 1-3 sm. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Síbería, Mansjúría |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Rakur, magur, vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
2 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
1, www.wFloras.org Flora of N America, http://en.wikipedia.org |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning - sumargræðlingar |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Vex á grýttum, sendnum ströndum, lækjarbökkum, vatnsbökkum og á votum skóglausum svæðum, 0-500 m h.y.s. Hrísölur er stundum ræktaður til að græða upp magran jarðveg með skógi, þar sem hann gerir jarðveginn næringarefnaríkari með hjálp hnúða með níturbindandi gerlum. Þar sem tegundin verður ekki nógu stórvaxin til að keppa við stórvaxin trjátegundir taka þær seinna yfir. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein planta sem sáð var til 1988 og gróðursett í beð 2000. Þrífst vel, kelur ekki mikið en vex sem lítið tré - fremur hægt - haustar snemma (Spont.: USSR - Jacutat). Aðeins í fáu frábrugðin Alnus viridis - grænelri (náskyld) |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|