Sigfús Daðason - Vængjasláttur Akureyri
mjög skreytt
reynitrjám.
Sá sem gengi um bæinn
á septemberkvöldi:
dimmur skuggi innfjarðarins
fylgdi honum á aðra hönd hvar sem hann færi,
lifandi, kvikur!
Sálarspegill!
Heilagur lundur
rís í hæðir.
Og gangi maður í lundinn
er hann þar einn með sjálfum sér.
Það gustar um limið
og fuglarnir í björtum trjákrónunum
fælast skóhljóð einmanans
og hviðra með vængjaslætti
yfir höfði hans og úti í myrkrinu.
Og upp fyrir honum rennur þá: hvílík
sú dýrð sem einmananum hlotnast.
|
Ættkvísl |
|
Abies |
|
|
|
Nafn |
|
procera |
|
|
|
Höfundur |
|
Rehd. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Eðalþinur |
|
|
|
Ætt |
|
Þallarætt (Pinaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
Abies nobilis |
|
|
|
Lífsform |
|
Sígrænt tré. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Hálfskuggi, skjól. |
|
|
|
Blómlitur |
|
♂ blóm gulbrún, ♀ blóm dökk. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Júní. |
|
|
|
Hæð |
|
7-15m (-60m) |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Beinvaxið með grannri og keilulaga krónu, reglulegur vöxtur, greinar útstæðar, láréttar, kransstæðar. |
|
|
|
Lýsing |
|
Árssprotar þaktir ryðbrúnum hárum, gulir í fyrstu síðar purpurabrúnir, börkur í fyrstu gráleitur og sléttur með harpixblöðrum á ungum trjám. Barr bandlaga, 2,5-3,5 cm x 1,5-1,8 mm, snubbótt, dökkblágrænt með varaopsrákir bæði á efra og neðra borði, þéttstætt og þekur alveg árssprotana að ofanverðu, þétt aðlægt við grunninn og veit upp og fram á við, skiptast ögn neðan á sprotunum og þar eru nálar útstæðar. Gulbrún karlblóm og dökk kvenblóm, könglar uppréttir á 2 ára greinum, 14-25 cm að lengd, sívalir, með þeim stærstu hjá ættkvíslinni, gulgrænir í fyrstu en verða purpurabrúnir fullþroskaðir, köngulhreistur mjög áberandi utan á könglinum, stoðblöð ydd, löng, ljósgræn og niðursveigð. Brum hnattlaga mjó, útstæð 15-35mm. |
|
|
|
Heimkynni |
|
NV N Ameríka. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Meðalfrjór en ekki mjög þurr jarðvegur. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
5 |
|
|
|
Heimildir |
|
1,9 |
|
|
|
Fjölgun |
|
Með fræi (forkæla fræið í 1 mánuð fyrir sánngu), vetrargræðlingar. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Skógartré í góðu skjóli, beð, stakstæð og sem jólatré. |
|
|
|
Reynsla |
|
Í uppeldi í garðinum og lítt reynd enn sem komið er. Þolir vel klippingu. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
Abies procera 'Glauca' blár eðalþinur er til í Reykjavík með bláhvítar til silfurgráar barrnálar og útbreiddara vaxtarlaga (fjölgað með ágræðslu). |
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|