Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós "Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."
|
| Ættkvísl |
|
Abies |
| |
|
|
| Nafn |
|
procera |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Rehd. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Eðalþinur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Þallarætt (Pinaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Abies nobilis |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Sígrænt tré. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Hálfskuggi, skjól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
♂ blóm gulbrún, ♀ blóm dökk. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní. |
| |
|
|
| Hæð |
|
7-15m (-60m) |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Beinvaxið með grannri og keilulaga krónu, reglulegur vöxtur, greinar útstæðar, láréttar, kransstæðar. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Árssprotar þaktir ryðbrúnum hárum, gulir í fyrstu síðar purpurabrúnir, börkur í fyrstu gráleitur og sléttur með harpixblöðrum á ungum trjám. Barr bandlaga, 2,5-3,5 cm x 1,5-1,8 mm, snubbótt, dökkblágrænt með varaopsrákir bæði á efra og neðra borði, þéttstætt og þekur alveg árssprotana að ofanverðu, þétt aðlægt við grunninn og veit upp og fram á við, skiptast ögn neðan á sprotunum og þar eru nálar útstæðar. Gulbrún karlblóm og dökk kvenblóm, könglar uppréttir á 2 ára greinum, 14-25 cm að lengd, sívalir, með þeim stærstu hjá ættkvíslinni, gulgrænir í fyrstu en verða purpurabrúnir fullþroskaðir, köngulhreistur mjög áberandi utan á könglinum, stoðblöð ydd, löng, ljósgræn og niðursveigð. Brum hnattlaga mjó, útstæð 15-35mm. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
NV N Ameríka. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Meðalfrjór en ekki mjög þurr jarðvegur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
1,9 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Með fræi (forkæla fræið í 1 mánuð fyrir sánngu), vetrargræðlingar. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Skógartré í góðu skjóli, beð, stakstæð og sem jólatré. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í uppeldi í garðinum og lítt reynd enn sem komið er. Þolir vel klippingu. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Abies procera 'Glauca' blár eðalþinur er til í Reykjavík með bláhvítar til silfurgráar barrnálar og útbreiddara vaxtarlaga (fjölgað með ágræðslu). |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|