Jón Helgason - Úr ljóðinu Áfangar Séð hef ég skrautleg suðræn blóm
sólvermd í hlýjum garði;
áburð og ljós og aðra virkt
enginn til þeirra sparði;
mér var þó löngum meir í hug
melgrasskúfurinn harði,
runninn upp þar sem Kaldakvísl
kemur úr Vonarskarði.
|
| Ættkvísl |
|
Eranthis |
| |
|
|
| Nafn |
|
hyemalis |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(L.) Salisb. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Vorboði |
| |
|
|
| Ætt |
|
Sóleyjarætt (Ranunculaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Hnýði. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól, hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Gulur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Mars-apríl. |
| |
|
|
| Hæð |
|
10-15 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Hárlaus, fjölær jurt, allt að 15 sm há.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Jarðstönglar órglulegir, þegar þeir eru orðnir gamlir, en hnöttóttir meðan þeir eru ungir. Grunnlaufin birtast á eftir blómunum, útlínur kringlóttar, laufin eru handskipt og skiptast aftur, skærgræn , allt að 8 sm í þvermál. Blómin birtast á bognum leggjum sem lengjast og verða bein, 2-3 sm í þvermál, gul, bikarblöð 6, mjó-egglaga, stækka á meðan þeir þroskast. Hunangskirtill 6, pípulaga, þar sem ytri vörin er lengri en sú innri, styttri en fræflarnir. Fræflar um 30. Frævur 6, leggstuttar, fræhýðin 1,5 sm, fræin gulbrún.
ilmandi blómin einstök á stöngulendum, 5-8 flipótt háblöð undir blómunum blöðin handskipt, flipótt |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
S Frakkland til Búlgaríu, hefur numið land víða. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Léttur, framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning, hnýði sett á 4-5 sm dýpi í ágúst-september. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Sem undirgróður undir tré og runna, í steinhæð, í beðkanta. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Meðalharðgerður-viðkvæmur norðanlands. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|