Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ættkvísl |
|
Dryopteris |
| |
|
|
| Nafn |
|
dilatata |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(Hoffm.) A. Gray |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Dílaburkni |
| |
|
|
| Ætt |
|
Skjaldburknaætt (Dryopteridaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Burkni, fjölær. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
|
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
|
| |
|
|
| Hæð |
|
80 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Jarðstönglar uppréttir eða uppsveigðir, hreistur egg-lensulaga, dökkbrún til svört í miðjunni, ljósbrún til jaðranna. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Leggir laufa eru hálf lengd blöðkunnar eða eru jafn langir og blaðkan.
Burknablöðin 7-100x4-40 sm, upprétt, útstæð, þríhyrnd-egglaga, þrífjaðurskipt, dökkgræn, lítið eitt kirtilhærð á neðra borði, bleðlarnir með legg, smábleðlar egglaga til aflangir, tenntir eða fjaðurflipótt.
|
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Ísland, Norðurhvel |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Meðalrakur, frjór, framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting, sáning gróa. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Sem undirgróður, sem stakstæð planta, í beð, í þyrpingar. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Harðgerð íslensk planta. Þolir illa næðing og þurrk. Gott að skýla að vetrinum. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
'Crispa', 'Whiteside', 'Grandiceps', 'Lepidota Critata' ofl. í ræktun |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|