Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
| Ættkvísl |
|
Salix |
| |
|
|
| Nafn |
|
rorida |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Laksch. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Döggvavíðir |
| |
|
|
| Ætt |
|
Víðiætt (Salicaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi tré. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
|
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Maí. |
| |
|
|
| Hæð |
|
5-6 m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Tré allt að 15 m hátt í heimkynnum sínum. Börkur grábrúnn, gráleitur í fyrstu, krónan turnlaga eða kúlulaga. Ársprotar rauðbrúnir, hárlausir. Tveggja ára greinar hrímugur. Brum hárlaus. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Axlablöð engin eða ef þau eru til staðar eru þau egglaga eða breið-egglaga, sjaldan skakk-egglaga, allt að 4-8 mm, tennt. Laufleggur um 8 mm, laufblaðkan lensulaga, öfuglensulaga, 8-13 x 1-2 sm, hárlaus, ung eru hún dúnhærð, hrímug/döggvuð, mattgræn á efra borði, glansandi, fleyglaga við grunninn, jaðrar kirtilsagtenntir, langydd. Blómin koma á undan laufinu. Karlreklar sívalir, 1,5-3,5 x 1,8-2 sm, legglausir, stoðblöð svört efst, öfugegglaga-aflöng, grunnur stundum með 3-4 kirtla á hvorri hlið, lang dúnhærð. Hunangskirtlar karlblóma á efra borði, fræflar 2, 7-8,5 mm, frjóþræðir hárlausir. Kvenreklar sívalir, 3-4 x 1-1,5 sm, fullþroskaðir reklar allt að 5 sm langir. Stoðblöð eins og á karlreklunum. Hunangskirtlar kvenblóma um ½ lengd stoðblaðanna. Eggleg grænt, egglaga-keilulaga, 2-3 mm, hárlaus, leggur egglegs 1-1,5 mm, stíll 1-2 mm, styttri en egglegið, fræni tvíkleyft.& |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Japan, N Kína, Kórea, Mongólía, Rússland. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Sendinn, malarborinn, rakur eða lautur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
= en.wikipedia.org/wiki/Salix rorida,
www.efloras.org/florataxon.aspx?flora-id=2&taxon-id200005998
|
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sumar- og vetrargræðlingar. Fræi sáð strax og það er þroskað. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í blönduð trjá- og runnabeð. Náttúrulegir vaxtarstaðir eru skógar, fjöll, lækjarbakkar. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein planta úr Síberíusöfnun (SÍB-23-11), kal 1-3. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|