Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
Ættkvísl |
|
Sambucus |
|
|
|
Nafn |
|
sachalinensis |
|
|
|
Höfundur |
|
Pojark. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Eyjayllir |
|
|
|
Ætt |
|
Geitblaðsætt (Caprifoliaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Hálfskuggi (sól). |
|
|
|
Blómlitur |
|
Hreinhvítur. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Júní-júlí. |
|
|
|
Hæð |
|
1,8-2,4 m |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Uppréttur, brúskkenndur runni. Laufin dökkgræn, glansandi. |
|
|
|
Lýsing |
|
Laufin sumargræn, dökkgræn, stakfjöðruð, stakstæð, egg-lensulaga, sagtennt og með lauflegg. Blómin hvít, í klasa, ilma mikið. Berin rauð í klösum. Hægt að nota í vín eins og aldin svartyllisins. |
|
|
|
Heimkynni |
|
Sakhalin. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Sendinn, djúpur, frjór, rakur, vel framræstur. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
Viðkvæmur fyrir hunangssvepp. |
|
|
|
Harka |
|
|
|
|
|
Heimildir |
|
www.plant-world-seeds.com/store/view-seed-item/1187?itemname=SAMBUCUS+SACHALINENSIS, en.hortipedia.com/wiki/Sambucus-sachalinensis, www.pflanzen-ries.de/Gartencenter-Muechen/Blumen-Pflanzen/Gartenplanung/Baeume/Baumschule-Gartenbau/lexikon.pphp?id=6135 |
|
|
|
Fjölgun |
|
Sáning, sumargræðlingar. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Í blönduð trjá- og runnabeð. Runninn er ræktaður vegna ilms blómanna. Þolir allt að -23°C. |
|
|
|
Reynsla |
|
Í Lystigarðinum eru til tvær plöntur undir þessu nafni (komu undir S. sachalinensis 'Laciniata') sem sáð var 1990 og gróðursettar 1990 og 1992, báðar hafa kalið talsvert. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|