Málsháttur Lengi býr að fyrstu gerð.
|
Ættkvísl |
|
Rhamnus |
|
|
|
Nafn |
|
catharticus |
|
|
|
Höfundur |
|
L. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Geitastafur |
|
|
|
Ætt |
|
Hrökkviðarætt (Rhamnaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
Cervispina cathartica (L.) Moench. |
|
|
|
Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól eða hálfskuggi. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Gulgrænn. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Júní-júlí. |
|
|
|
Hæð |
|
Allt að 6 m |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Lauffellandi runni eða lítið tré, allt að 6 m hár og 3 m í þvermál. Greinar grágrænar eða brúnar, þyrnóttar. |
|
|
|
Lýsing |
|
Laufin 3-7 sm, sumargræn, með lauflegg, egglaga til oddbaugótt, æðastrengir í 2-5 pörum, hvassydd eða snubbótt, hárlaus eða ögn hærð að neðra borði, jaðrar með 40-70 litlar tennur á hvorri hlið, laufleggur allt að 2 sm langur. Blómskipun með 10-15 blómum, í knippum. Blómin 4-5 mm, bjöllulaga, 4-deild, gulgræn. Bikarflipar þríhyrndir-lensulaga, yddir. Aldin 6-8 mm í þvermál, hnöttótt, glansandi-svört, fræ 3 talsins, 3-4 mm í þvermál. |
|
|
|
Heimkynni |
|
Evrópa, N Afríka, V Asía. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Frjór, fremur rakur, vel framræstur. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
Z3 |
|
|
|
Heimildir |
|
= 1,
www.pfaf.org/User/Plant.aspx?LatinName=Rhamnus+cathartica |
|
|
|
Fjölgun |
|
Fræi er sáð í sólreit að haustinu, geymt fræ þarf að forkæla í 1-2 mánuð við +5°C. Síðsumargræðlingar, sveiggræðsla. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Í blönduð trjá- og runnabeð, í limgerði.
Blómin eru í sérbýli, þ.e. blómin eru annað hvort kvenkyns eða karlkyns og aðeins að finna á sitt hvorri plöntunni. Þess vegna verður að rækta runna af báðum kynjum til að fá fræ. Planta frjóvgar sig ekki sjálf. |
|
|
|
Reynsla |
|
Í Lystigarðinum eru til tvær plöntur sem sáð var til 1987 og ein sem sáð var 1989, tvær hinar fyrrrnefndu voru gróðursettar í beð 1988 og sú þriðja 1992. Allar hafa kalið nokkuð. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|