Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
| Ættkvísl |
|
Rubus |
| |
|
|
| Nafn |
|
allegheniensis |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L.H. Bail. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Fjallaklungur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Hálfrunni eða fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól eða hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní-júlí, ber í september. |
| |
|
|
| Hæð |
|
120-180 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
Meðalvaxtarhraði. |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Lauffellandi runni allt að 300 sm hár og 60-120 sm í þvermál. Stönglar uppréttir eða dálítið bogsveigðir við toppinn, áberandi kirtil-ullhærðir, með krókbogin þornhár. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufin 3-5 fingruð, laufleggir kirtil-ullhærðir. smálauf allt að 20,5 sm, egglaga, odddregin, tvítennt, ullhærð neða, með 10-14 pör af æðastrengjum. Blómin hvít, í allt að 20 sm löngum klösum, bikar dúnhærður, kirtilhærður, bikarblöð ydd, krónublöð mjó. Aldin keilulaga, svört, allt að 12,5 mm. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
N Ameríka. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Sendinn, meðalfrjór, rakaheldinn, vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
Z3 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
1,
www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Rubus+allegheniensis,
davesgarden.com/guides/pf/go/55591/#b |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning (fræin eru forkæld), haustgræðlingar, sveiggræðsla, skifting snemma vors, rétt áður en laufin birtast. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í blönduð trjá- eða runnabeð. Þolir þurrk. Æt ber. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein planta undir þesu nafni, sem var sáð til 1989 og gróðursett í beð 1994, þrífst vel, myndar rótarskot. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|