Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
Cotoneaster horizontalis v. perpusillus
| Ættkvísl |
|
Cotoneaster |
| |
|
|
| Nafn |
|
horizontalis |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Decne. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
v. perpusillus |
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
C.K. Schneid. |
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Hengimispill. |
| |
|
|
| Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Cotoneaster perpusillus (C.K. Schneid.) Flinck & Hylmö |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi dvergrunni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól til hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Fölbleikur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Maí-júní. |
| |
|
|
| Hæð |
|
0,3-0,75 m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Dvergvaxinn runnu, stuttur, 30-75 sm hár og 150-240 sm breiður, greinar þétt saman. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Lauf 0,6-0,8 sm, þétt saman, bylgjuð. Haustlitir fallegir. Blómin lítil. Aldinin oddbaugótt. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
V Kína. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Meðalfrjór, rakur jarðvegur, vel framræstum. Góð framræsla er nauðsynleg. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
Engar alvarlegar skordýraplágur hrjá runnan svo vitað sé. Bakterísjúkdomar á misplum eru þekktir a.m.k.erlendis svo sem ‘fireblight’ sem er af völdum baktíu sem nefnist Erwinia amylovora. Einnig eru þekktir sveppasjúkdómar erlendis sem nefnast ‘leaf spot’ (t.d. Phyllosticta cotoneastrii) og ‘canker’ (Botryosphaeria). á ensku . ‘Canker’ er drep í plöntu af völdum sveppa, einhverskonar átumein á greinum, sem berst milli plantna með verkfærum (klippum og sögum) sem ekki hafa verið sótthreinsuð. |
| |
|
|
| Harka |
|
4 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
1, http://www.missouribotanicalgarden.org |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Saning, sumargræðlingar. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í ker, í beðkanta, í steinhæðir. --- Hengimispill er góð garðplanta með fallega laufþekju, falleg aldin og veitir smáfuglum skjól. - Þolir næðinga, þolir loftmengun. - Þyrpingar geta myndað þekja yfir jarðveginn á sólríkum svæðum til dæmis á árbökkum og í brekkum eða þar sem vindrof jarðvegs getur átt sér stað. Skríður yfir grjót í steinhæðum eða eftir hlöðnum grjótveggjum. Hægt að festa á klifurgringur.
Dugleg planta sem á auðvelt með að aðlagast, og þolir talsverðan þurrk þegar hún er búin að festa vel rætur. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein planta undir þessu nafni, sem sáð var til 1993 og gróðursett í beð 2001. Þrífst vel, kelur lítið. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|