Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós "Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."
|
| Ćttkvísl |
|
Cytisus |
| |
|
|
| Nafn |
|
purgans |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(L.) Spach. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Geislasópur |
| |
|
|
| Ćtt |
|
Ertublómaćtt (Fabaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Uppsveigđur runni |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Sterkgulur |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Vor til snemmsumars |
| |
|
|
| Hćđ |
|
0,3-1 m |
| |
|
|
| Vaxtarhrađi |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Uppsveigđur eđa uppréttur runni, 30-100 sm hár, greinar sívalar, stífar, rákóttar. Ungir sprotar dúnhćrđir, verđa hárlausir. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Lauf óskipt, (neđri laufin ţrífingruđ), skammć, legglaus, smálauf 6-12 mm, öfuglensulaga-spađalaga til bandlensulaga, löng, silkihćrđ neđan, meira eđa minna hárlaus á efra borđi. Blómin um 12 mm, sterkgul, ilmandi, 1-2 í blađöxlunum, blómleggir 5 mm, bikar dúnhćrđur. Fáni 10-12 mm. Belgir 15-30 x 5-7 mm, međ ţétt mjúkt hár, frć 3-4. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
S Evrópa, N Afríka |
| |
|
|
| Jarđvegur |
|
Sendinn, grýttur, vel framrćstur, magur, kalkríkur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sumargrćđlingar, sáning (frćplöntur lifa lengur), síđsumarsgrćđlingar. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Stórar steinhćđir, í blönduđ beđ, í ţyrpingar, í rađir. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarđinum eru til tvćr plöntur undir ţessu nafni sem sáđ var til 1979 og 1984 og gróđursettar í beđ 1988. Geislasópurinn hefur reynst vel í Lystigarđinum (k=0-2), er dálítiđ eitrađur (hefur leysandi áhrif). Fullorđnar plöntur ţola illa flutning. Talinn einna harđgerđastur af sópunum. Ćskilegt er ađ skýla ungum plöntum ađ vetrinum. Á rótum sópa lifa Rhizobium bakteríur sem vinna köfnunarefni úr loftinu og leggja runnanum til nćringu, ţví ţurfa ţeir litla sem enga áburđargjöf (of mikill áburđur er fremur til skađa). Má klippa niđur en gćta verđur ađ ţví ađ skilja eftir hjálpargreinar (nokkrar grćnar greinar) til ađ draga upp safa frá rótinni. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Cytisus purgans 'Aleida' glćsilegt vaxtarlag, mjög blómsćlt yrki. |
| |
|
|
| Útbreiđsla |
|
|
| |
|
|
|
|