Jón Helgason - úr ljóðinu Á Rauðsgili Hugrökk teygist á háum legg
hvönnin fram yfir gljúfravegg,
dumbrauðu höfði um dægrin ljós
drúpir hin vota engjarós.
|
Ættkvísl |
|
Prunus |
|
|
|
Nafn |
|
nipponica |
|
|
|
Höfundur |
|
Matsum |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Rósakirsi |
|
|
|
Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Lauffellandi runni eða tré. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól eða hálfskuggi, en aldinin eru betri á sólríkum vaxtarstað. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Bleikur. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Vor-snemmsumars. |
|
|
|
Hæð |
|
- 5 m |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Lauffellandi runni eða lítið tré allt að 5 m hátt. |
|
|
|
Lýsing |
|
Lauf 8×4,5 sm öfugegglaga, rófuydd-odddregin með ögn af löngum mjúkum hárum og fölgræn að neðan, stöku sinnum með aðlæg, mjúk hár á efra borði, skert og tví-sagtennt og hvasstennt. Laufleggir allt að 3 sm, hárlausir. Blómin bleik í 1-3 blóma legglausum sveipum eða í sveiplíkum hálfsveip, blómleggir allt að 3 sm, hárlausir. Bikartrekt 5 mm, hárlaus, bikarflipar 4 mm, krónublöð 12 mm, grunnsýld. Steinaldin 8 mm, hnöttótt, purpurasvört. |
|
|
|
Heimkynni |
|
Japan. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Vel framræstur, rakur eða rakaheldinn, meðalfrjór. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
Plöntur af þessari ættkvísl eru einkar viðkvæm fyrir hunangssvepp (Armillaria mellea). Hunangs sveppur vex stundum á birkistubbum í birkiskógum hérlendis. |
|
|
|
Harka |
|
Z5 |
|
|
|
Heimildir |
|
1, http://www.mygarden.net.au, HHg. 2010: Sveppabókin. |
|
|
|
Fjölgun |
|
Best er að fjölga plöntunni með fræi, það þarf 2-3 mánaða forkælingu og best er að sá fræinu um leið og það er þroskað í sólreit. Sáið fræi sem hefur verið geymt um tíma í sólreit eins snemma árs og hægt er. Verjið fræið fyrir t.d. músum. Fræið er fremur lengi að spíra, það getur tekið 18 mánuði. Dreifplantið fræplöntunum hverri í sinn pott þegar þær eru orðnar nógu stórar til að handfjatla þær. Ræktið þær í gróðurhúsi eða sólreit fyrsta veturinn og plantið þeim út síðla vors eða snemmsumars næsta ár.
Sumargræðlingar með hæl í júlí/ágúst í sólreit. Sumargræðlingar af gróskumiklum plöntum að vori í sólreit. Sveiggræðsla að vorinu.
|
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Í beð og sem stakt tré.
Þrífst í vel framræstum, rökum-rakaheldnum jarðvegi, vex vel í kalkbornum jarðvegi. Plantan kýs að dálítið kalk sé í jarðveginum, er líkleg að verða blaðgrænulaus/blaðgrænulítil ef kalkið verður of mikið.
Flestar tegundir af þessari ættkvísl hafa grunnar rætur og mynda rótarskot ef ræturnar verða fyrir skaða. |
|
|
|
Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein planta sem sáð var 1989 og gróðursett í beð 1994, dálítið kal gegnum árin. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
Löglegt nafn samkvæmt The Plant List of Royal BG, Kew and Missouri BG (2011) er: Cerasus nipponica (Matsum.) H. Ohba |
|
|
|
|
|