Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
| Ættkvísl |
|
Ribes |
| |
|
|
| Nafn |
|
giraldii |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Jancz. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Gaddarifs |
| |
|
|
| Ætt |
|
Garðaberjaætt (Grossulariaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Gulgrænn. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Apríl-maí. |
| |
|
|
| Hæð |
|
2-3 m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Lauffellandi útbreiddur runni, 2-3 m hár, náskyldur R. pulchellum. Flestir hlutar runnans eru dúnhærðir og með kirtilhár. Smágreinar eru dúnhærðar í fyrstu og kirtilhærðar, 2 þyrnar við lið, stífir, stundum ekki til staðar. Milli liðanna eru engir þyrnar eða með fáeinir, grannir þyrnar. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Brum grágul, aflöng, smá, hvassydd, brumhlífar smádúnhærðar á jöðrunum. Blaðstilkar 0,8-2 sm, dúnhærðir og með kirtilhár, laufblaðkan breiðegglaga, sjaldan hálfkringlótt, 1,5-3 sm, grunnur hálf-þverstýfður til grunn-hjartalaga, stundum fleyglaga, flipar 3-5, jaðrar gróftenntir og kirtilhærðir, oddar snubbóttir. Endaflipinn tígullaga til tígullaga-egglaga, lengri en hliðafliparnir. Karlklasar uppréttir, slakir, 3-7 sm, 8-20(-25)-blóma, kvenreklar 2-3 sm, 2-6 blóma, stoðblöð lensulaga til aflöng, jafnlöng til lengri en blaðstilkarnir. Bikar gulgrænn, kirtilhærður, stundum eru kirtilhárin ekki með legg. Krónupípan grunn-bikarlaga til skállaga. 2-3 × 3-4,5 mm, flipar útstæðir eftir blómfallið, aftursveigð þegar berin eru þroskuð, öfugegglaga-oddbaugótt til tungulaga, 3-4 mm. Krónublöð öfugegglaga til hálftungulaga, 1-1,5 mm. Fræflar næstum jafnlangir krónublöðunum. Eggleg stundum legglaust, kirtilhært. Stíll ögn lengri en fræflarnir, með tvo flipa í toppinn. Berin rauð, hnöttótt, 0,6-0,8 sm, dúnhærð, verða hárlaus með aldrinum, kirtlar með leggi eða legglausir. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Kína ( A Gansu, Liaoning, Shaanxi, SV Shanxi). |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Sendinn, meðalfrjór, hæfilega rakur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
1, www.efloras.org/florataxon.aspx?flora-id=20001072, Flora of China |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning, síðsumargræðlingar. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í runnabeð, í þyrpingar og víðar. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum eru tvær plöntur undir þessu nafni, sem sáð ar til 1983, hafa kalið dálítið flest ár. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
AÐRAR UPPLÝSINGAR: Skógar á sjávarströnd, trjáþykkni í brekkum, giljum, skurðbakkar, vegkantar frá sjávarborði og upp í miðjar hlíðar. |
| |
|
|
|
|