Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ættkvísl |
|
Rosa |
| |
|
|
| Nafn |
|
macrophylla |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Lindl. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Flöskurós |
| |
|
|
| Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól-(hálfskuggi). |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Millibleikur eða djúpbleikur til blápurpura. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst. |
| |
|
|
| Hæð |
|
-250-400(-500) sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Runninn verður 250-400(-500) sm hár og er með langar, bogsveigðar greinar, stilkar eru dökkrauðir til purpuralitir, þyrnalausir eða með fáa sterklega, beina þyrna sem vita upp á við, oft í pörum á liðunum. Axlablöð venjulega breið. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Smálauf (7-)9-11 talsins, 2,5-6,5 sm, breið-oddbaugótt til mjó-egglaga, ydd eða odddregin, hárlaus á efra borði, dúnhærð og stundum kirtilhærð á neðra borði, jaðrar með einfaldar tennur eða tvísagtenntir. Stoðblöð breið. Blómleggir og blómbotn með kirtilþornhár. Blóm 1-5, einföld, millibleik eða djúpbleik til blápurpura, 5-7,5 sm breið. Bikarblöð næstum jafnlöng og krónublöðin, heilrend, þornhærð og dálítið kirtilhærð á bakhliðinni, breikka í oddinn, upprétt og langæ á nýpunni. Stílar lausir, ekki framstæðir, fræni ullhærð. Nýpur 2,5-4(-7) sm, hálfhnöttóttar til flöskulaga með háls efst, hárauðar og með kirtilþornhár. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Himalaja frá Pakistan austur til V Kína. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Meðalrakur, meðalfrjór, meðalvökvun, þolir ekki vatnsósa jarðveg. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
Viðkvæmur fyrir hunangssvepp. |
| |
|
|
| Harka |
|
Z7 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
1, Krüssmann, G. 1978: Handbuch der Laubgeholze. Band III Berlin - Hamburg,
davesgarden.com/guides/pf/go/168822/#b,
www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Rosa+macrophylla |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning, sumar-, síðsumar- eða vetrargræðlingar, ágræðsla, brumágræðsla, sveiggræðsla (tekur 12 mánði). |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í blönduð trjá- og runnabeð. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Flöskurósinni hefur tvisvar verið sáð í Lystigarðinum, annarri var sáð 1989 og plantað í beð 1994, hinni var sáð 1990 og plantað í beð 1992. Báðar kólu mikið og voru dauðar 2008. Ein planta sem sáð var 1990 og var plantað í beð 1993 vex þó vel, engin blóm 2009. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|