Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós

"Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."

Rosa coriifolia
Ættkvísl   Rosa
     
Nafn   coriifolia
     
Höfundur   Fries
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Skjárós
     
Ætt   Rósaætt (Rosaceae).
     
Samheiti   R. deseglisei Boreau
     
Lífsform   Lauffellandi runni.
     
Kjörlendi   Sól.
     
Blómlitur   Bleikur eða hvítur.
     
Blómgunartími   Júlí-ágúst.
     
Hæð   Um 200 sm
     
Vaxtarhraði  
     
 
Vaxtarlag   Villirós. Þéttgreindur runni með uppréttar eða bogsveigðar greinar um 200 sm langar, með bogna þyrna, sem allir eru jafn langir.
     
Lýsing   Laufin sumargræn, smálaufin 5-7, aflöng til breiðoddbaugótt, snubbótt, hárlaus ofan, dúnhærð eða að minnsta kosti á æðastrengjunum, jaðrar með einfaldar eða samsettar tennur. Stoðblöð stór. Blómsæti hárlaus. Blóm 1-4, einföld. Bikarblöð með hliðaflipa, hærð eða hárlaus á ytra borði, upprétt eða útstæð og eru lengi föst við nýpuna. Krónublöðin hvít eða bleik. Stílar ekki samvaxnir, fræni ullhærð. Nýpur egglaga til hnöttóttar, rauðar, allt að 2,5 sm, sléttar.
     
Heimkynni   Evrópa, Kákasus.
     
Jarðvegur   Meðalrakur, lífefnaríkur, frjór, vel framræstur.
     
Sjúkdómar  
     
Harka   H3
     
Heimildir   2, practicalplants.org/wiki/Rosa-coriifolia.
     
Fjölgun   Sáning, sumargræðlingar, rótarskot.
     
Notkun/nytjar   Rosa coriifolia er mjög lík R. dumalis. Sumir grasafræðingar álíta þær sömu tegundina. Aðrir grasafræðingar telja hana afbrigði R. dumalis ssp. boissieri og samkvæmt nafnareglum flokkunarfræðinnar ætti nafn hennar að vera R. dumalis Beshstein ssp. boissieri (Crépin) Nilson v. boissieri.
     
Reynsla   Skjárósinni var sáð í Lystigarðinum 1982, plantað í beð 1989, kelur lítið sem ekkert, þrífst vel. (2009).
     
Yrki og undirteg.  
     
Útbreiðsla  
     
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is