Ólafur Jóhann Sigurðsson - Á vordegi Grundin eignast gullinn fífil,
geislafingur hlýir strjúka
lambakóng með lítinn hnýfil,
lambagrasið rauða og mjúka.
Vappar tjaldur, vellir spói,
verpir í broki mýrispýta.
Bráðum kveikir fenjaflói
fífublysið mjallahvíta.
Bráðum mun í morgunstillu
meðan þokan kveður dranga
ljósberi hjá lágri syllu
lyfta kolli til að anga.
Blíða daga, bjartar nætur
bugðast á með tærum hyljum
eftir laut sem litlir fætur
lásu forðum berum iljum.
|
| Ættkvísl |
|
Betula |
| |
|
|
| Nafn |
|
occidentalis |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Hook. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Lindabjörk |
| |
|
|
| Ætt |
|
Bjarkarætt (Betulaceae) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Betula beeniana, B. elrodiana, B. obovata, B. fontinalis Sargent; B. fontinalis v. inopina (Jepson) Jepson; B. microphylla Bunge v. fontinalis (Sargent) M. E. Jones; B. occidentalis v. fecunda (Britton) Fernald; B. occidentalis v. inopina (Jepson) C. L. Hitchcock; B. papyrifera Marshall v. occidentalis (Hooker) Sargent; B. papyrifera ssp. occidentalis (Hooker) Hultén. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Runni - lítið tré |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól - hálfskuggi |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Grænleitur til kakóbrúnn |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Síðla vors |
| |
|
|
| Hæð |
|
4-6 m (-9 m) |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
Hraðvaxta. |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Útbreiddur, allhár runni eða lítið tré. Getur orðið allt að 9 m hár í heimkynnum sínum. Börkur dökk rauðbrúnn til koparlitur, sléttur, þétt aðlægur, flagnar ekki auðveldlega, korkblettir ljósir, láréttir. Ársprotar ilmlausir og bragðlausir, hárlausir til ögn dúnhærðir, þaktir áberandi rauðleitum kvoðukirtlum. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufblaðkan er breið-egglaga til tígul-egglaga, með 2-6 pör af æðastrengjum, 2-5,8 × 1-4,5 sm, grunnur þverstýfður til bogadreginn eða fleyglaga, jaðrar hvass- og gróf-sagtenntir, tennur yfirleitt langar og hvassar, neðsti hlutinn ekki með tennur, hvassydd til stöku sinnum stutt-odddregin, neðra borð ögn eða lítillega dúnhærð, þakin örsmáum kvoðukirtlum. Blómin eru einkynja, hvert einstakt blóm er annað hvort karlkyns eða kvenkyns en bæði kynin er að finna á sömu plöntunni. Vindfrævun. Þroskaðir kvenreklar uppréttir til næstum hangandi, sívalir, 2-3 (-3,9) × 0,8 – 1,5 sm, með fræ á strjálingi á haustin. Hreistur hárlaus, randhærð, flipar skiptast um mitt hreistur, miðflipinn mjórri og lengri en hliðafliparnir. Hnotin með væng, sem er breiðari en fræið, breiðastur efst og nær upp fyrir fræið.
Blandast næfurbjörk (B. papyrifera) úti í villtri náttúru í heimkynnum sínum. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Vestur og mið N-Ameríka. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Léttur, sendinn jarðvegur og meðalþungur, helst vel framræstur en rakur. Lindabjörkin getur vaxið í þungum jarðvegi og mögrum jarðvegi, sýrustig skiptir ekki máli, getur einnig vaxið í mjög súrum jarðvegi. Vex best í rökum jarðvegi. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
Tréð er mjög viðkvæmt fyrir hunangssvepp. |
| |
|
|
| Harka |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
= www.eFlora.org Flora of North Ameríka, http://www.pfaf.org |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning, sumargrælingar |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í þyrpingar, blönduð beð, stakstæð
|
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein planta undir þessu nafni sem sáð var til 2000 og gróðursett í beð 2004. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|