Jón Thoroddsen - Barmahlíđ
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ćttkvísl |
|
Delphinium |
| |
|
|
| Nafn |
|
glaucum |
| |
|
|
| Höfundur |
|
S. Wats. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Purpuraspori |
| |
|
|
| Ćtt |
|
Sóleyjarćtt (Ranunculaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
D. scopulorum A. Gray v. glaucum (S.Watson) A.Gray, D. splendens G.N.Jones |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölćr jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Blápurpura til ljósgráfjólublár. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst. |
| |
|
|
| Hćđ |
|
(60-)100-200(-300) sm |
| |
|
|
| Vaxtarhrađi |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Stönglar (60-)100-200(-399) sm háir, grunnur oftast grćnn, hárlaus, bláleitur. Laufin stöngullauf, 15-20, engin ađ 1/5 neđsta hluta stönglanna ţegar plantan blómstrar, laufleggir 1-14 sm. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufblađkan kringlótt til fimmhyrnd, 2-11 x 3-18 sm, jađrar sjaldan blúndukenndir, hárlaus, endaflipar 5-9(-15), breidd 5-24(-35) mm, oddarnir mjókka snögglega í broddyddan odd, flipar laufa á miđjum stöngli meir en 3 x lengri en ţeir eru breiđir. Blómskipunin (13-)40-90(-140)-blóma, blómleggir 1-3(-5) sm, smádúnhćrđir eđa hárlausir, smástođblöđ 2-6(-10) mm frá blómunum, grćn til blá, bandlaga, 2-7 mm, smádúnhćrđ eđa hárlaus. Bikarblöđin blápurpura til ljósgráfjólublá, smádúnhćrđ, hliđarflipar vita fram á viđ eđa eru útstćđir, 8-14(-21) x 3-6 mm, sporar beinir, standa í 45° horni viđ stöngulinn, 10-15(-19) mm, neđri krónublöđ ţekja stöngulinn ±, 4-6 mm, flipar 1-3 mm, hár í miđju, ađallega neđst á flipunum, hvít. Frćhýđi 9-20 mm, 3,5-4,5 sinnum lengri en ţau eru breiđ, hárlaus til smádúnhćrđ. Frćin međ vćng, frumur frćhýđis ílangar en stuttar, yfirborđ slétt eđa hrjúf. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
N-Ameríka. |
| |
|
|
| Jarđvegur |
|
Djúpur, frjár, rakur, framrćstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
= www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=233500500 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning, skipting. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í skrautblómabeđ, í rađir. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Hefur vaxiđ lengi í garđinum og ţrífst vel (t.d. P9-A03 910682). |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiđsla |
|
|
| |
|
|
|
|