Páll Ólafsson, Ljóðið Vetrarkveðja
Margt er gott að muna þér
þó mér þú fyndist langur.
Farðu vel, þú færðir mér
fögnuð bæði og angur.

Þó að nísti frostið fast
og fölni grænir hagar
eftir þetta kuldakast
koma betri dagar.
Antennaria carpatica
Ættkvísl   Antennaria
     
Nafn   carpatica
     
Höfundur   (Wahlenb.) Bluff & Fingerh.
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Giljalójurt
     
Ætt   Körfublómaætt (Asteraceae).
     
Samheiti   Gnaphalium carpaticum Wahlenb.
     
Lífsform   Fjölær jurt.
     
Kjörlendi   Sól.
     
Blómlitur   Rjómalitur.
     
Blómgunartími   Júní-júlí.
     
Hæð   - 15 sm
     
Vaxtarhraði  
     
 
Giljalójurt
Vaxtarlag   Upprétt, stundum þýfð jurt, allt að 15 sm há.
     
Lýsing   Sérbýli (dioecious). Uppréttur fjölæringur (8–)30–65 sm hár (stöngulsproti greinóttur eða jarðstöngull kröftug). Engar ofanjarðarrenglur. Grunnlauf 3-5-tauga, spaðalaga til öfuglensulaga eða lensulaga, 50–200 × 4–25 mm, hvassydd, broddydd, grálóhærð eða silfur-silkihærð bæði ofan og neðan. Stöngullauf bandlaga, Allt að 11 stöngullauf á hverjum stöngli. 8–140 mm, rófuydd eða ekki. Körfur uppréttar eða drúpandi, 3–30 í sveiplíkri eða skúflíkri blómskipun. Reifablöð karlblóma 5–8 mm, reifablöð kvenblóla 7–12 mm. Stoðblöð svört, dökkbrún, ljósbrún, kasraníubrún eða ólífugræn efst. Króna karlblóma 3–5 mm; króna kvenblóma 3–6 mm. Smáhnotir 1–1.5 mm, hárlausar. Svifhárakransar karlblóma 4–6 mm, svifhárakransar kvenblóma (5–)8–10 mm.
     
Heimkynni   Fjöll í Evrópu (Pyreneafjöll, Alpafjöll, Carpatafjöll), N-Heimskautið.
     
Jarðvegur   Rakur, kalkríku,grýttur leirjarðvegur með lífrænum efnum.
     
Sjúkdómar  
     
Harka   2
     
Heimildir   1, http://botany.cz
     
Fjölgun   Skipting, sáning.
     
Notkun/nytjar   í steinhæðir, beðkanta, skrautblómabeð.
     
Reynsla   Í Lystigarðinum er ein planta sem sáð var til 2010, í uppeldisreit..
     
Yrki og undirteg.   ssp. carpatica er álitin einlend (endemísk).
     
Útbreiðsla  
     
Giljalójurt
Giljalójurt
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is