Jón Thoroddsen - Barmahlíđ
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ćttkvísl |
|
Aconitum |
| |
|
|
| Nafn |
|
fischeri |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Rchb. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Gljáhjálmur |
| |
|
|
| Ćtt |
|
Sóleyjarćtt (Ranunculaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölćr jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Léttur skuggi, hálfskuggi - sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Dökk purpurablár. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Ágúst-september. |
| |
|
|
| Hćđ |
|
60-90 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhrađi |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Stönglarnir eru uppréttir, 100 sm háir, hćrđir, međ um 20 lauf. Laufleggurinn er 6,5-10 sm langur, hćrđur. Blađkan er 8 x 12 sm til 12 x 15 sm. djúpskert. Blágrćnt lauf, ţykkt og leđurkennt, glansandi á efra borđi, breiđ skipt í 3-flipa. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blómskipunin er endastćđ međ 4-6 blóm. bikarblöđin eru purpurablá. Neđri bikarblöđin eru 1 sm löng, hliđarbikarblöđ eru 2 sm löng, efsta bikarblađiđ er 2,5 sm langt međ stutta trjónu. Krónublöđin eru hárlaus. nöglin er 0.8 sm löng. Blómin dökk purpurablá. Vörin er 0,45 sm löng og gaffalgreind í oddinn, sporinn er hringvafinn og 0,2 sm langur. Frćflarnir eru hárlausir. Kvenlíffćri eru úr 3 hćrđum frćvum. Frćhulstur eru 1,5 sm löng og hárlaus. Frćin eru 0,25 sm löng.
|
| |
|
|
| Heimkynni |
|
A Asía ( N-Japan, A Rússland). |
| |
|
|
| Jarđvegur |
|
Frjór, rakaheldinn. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
= www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Aconitum+fischeri, davesgarden.com/guides/pf/go/1550/#b, plantlust.com/plants/aconitum -fischeri, - Christoph Wiart 2012: Medicinal Plants of China. Korea and Japan |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning, frćinu er sáđ sem fyrst í sólreit. Skipting, helst ađ vorinu en líka er hćgt ađ gera ţađ ađ haustinu. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í kanta, í fjölćringabeđ. Ţarf ekki uppbindingu. Öll plantan er eitruđ. Notuđ sem lćkningaplanta í Kína. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarđinum er til ein planta sem sáđ var til 1983 og gróđursett í beđ 1987, ţrífst vel. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiđsla |
|
|
| |
|
|
|
|