Sigfús Daðason - Vængjasláttur Akureyri
mjög skreytt
reynitrjám.
Sá sem gengi um bæinn
á septemberkvöldi:
dimmur skuggi innfjarðarins
fylgdi honum á aðra hönd hvar sem hann færi,
lifandi, kvikur!
Sálarspegill!
Heilagur lundur
rís í hæðir.
Og gangi maður í lundinn
er hann þar einn með sjálfum sér.
Það gustar um limið
og fuglarnir í björtum trjákrónunum
fælast skóhljóð einmanans
og hviðra með vængjaslætti
yfir höfði hans og úti í myrkrinu.
Og upp fyrir honum rennur þá: hvílík
sú dýrð sem einmananum hlotnast.
|
| Ættkvísl |
|
Rosa |
| |
|
|
| Nafn |
|
foetida |
| |
|
|
| Höfundur |
|
J. Herrmann |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
'Persiana' |
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Gullrós |
| |
|
|
| Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Rosa foetida Herrm. Persian Yellow 1587, R. foetida Herrmann X 'Persian Yellow', R. foetida Herrmann v. persiana (Lemaire) Rehder |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hreingulur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst. |
| |
|
|
| Hæð |
|
Allt að 200 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Kynbætt 1607 kynbótsmaðurinn óþekktur, uppgötvuð af Sir H. Willock í Englandi 1837.
Foreldrar: R. foetida x ? .
Runnarós allt að 200 sm hár og 150 sm breiður runni, með brúnrauðar greinar og beina þyrna, blómviljugur, einblómstrandi. Runnkenndur vöxtur, myndar margar renglur út frá aðalrótinni. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blómin mjög þéttfyllt, fjölmörg, lítil til miðlungi stór, minni en á aðaltegundinn, hreingul og með daufa en óþægilega lykt. Laufin eru smá, gulgræn og ilma eins og eplarós. Blómin verða ljót og rotna í rigningartíð.& |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Yrki. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Meðalrakur-fremur þurr, fremur magur, vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
Viðkvæm fyrir geislablettasýki, ryðsvepp og grámyglu. |
| |
|
|
| Harka |
|
Z4 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
2, Nicolaisen, A. 1975: Rosernas Bog - København,
Petersen, V. 1981: Gamle roser i nye haver. Utgivet av de danske haveselskaber København 1981,
http://www.hesleberg,no,
http://www.rose-roses.com/rosepages,
http://www.welt-der-rosen,de/duftrosen/_duftrosen.htm,
davesgarden.con/guides/pf/go/165779/#b
|
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sumar-, síðsumar- eða vetrargræðlingar, ágræðsla, brumágræðsla. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Sólríkur vaxtarstaður. Þarf magran jarðveg. Ein planta á m², höfð stök, á súlu, á tígulgrind, í beð, stundum nokkrar saman.
|
| |
|
|
| Reynsla |
|
Rosa foetida ‘Persiana’ var til í Lystigarðinum, planta keypt 1992 sem lifði aðeins árið. Önnur planta er til, keypt og plantað í beð 1989, vex vel og blómstrar stopult. Kelur nokkuð. Óx vel 2009 en blómstraði ekki 2009. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|