Sigfús Daðason - Vængjasláttur Akureyri
mjög skreytt
reynitrjám.
Sá sem gengi um bæinn
á septemberkvöldi:
dimmur skuggi innfjarðarins
fylgdi honum á aðra hönd hvar sem hann færi,
lifandi, kvikur!
Sálarspegill!
Heilagur lundur
rís í hæðir.
Og gangi maður í lundinn
er hann þar einn með sjálfum sér.
Það gustar um limið
og fuglarnir í björtum trjákrónunum
fælast skóhljóð einmanans
og hviðra með vængjaslætti
yfir höfði hans og úti í myrkrinu.
Og upp fyrir honum rennur þá: hvílík
sú dýrð sem einmananum hlotnast.
|
| Ættkvísl |
|
Pulsatilla |
| |
|
|
| Nafn |
|
aurea |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(N. Busch) Juz., in Komarov, Fl. URSS 7: 287 (1937). |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Gullbjalla* |
| |
|
|
| Ætt |
|
Sóleyjarætt (Ranunculaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Anemone aurea N. Bush, A. alpina L. var. aurea Somm. et Lév., A. alpina var. sulphurea Ledeb, P. lutea Rupr. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Gullgulur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Maí-júní. |
| |
|
|
| Hæð |
|
10-50 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Ein af stærstu bjöllinum (Pulstilla-tegundunum). Stönglar uppréttir, með endastætt blóm, 10-50 sm háir. Laufin tvífjaðurskipt í smáa flipa. Stoðblöð mynda hring af bandlaga samvöxnumflipum neðan við blómið. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blómin mjög stór, skrautleg, gullgul, blómhlífarblöð 6-13, egglaga, 25-40 mm löng. Fræ með langa fjaðurlíka hala, 4-5 sm langa. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
V & M Kákasus og V Transcaucasus (endemísk/einlend). |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjór, lífefnaríkur, vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
http://www.delonix.cz/14_17.pdf, www.pavelkrivka.cz/14-17.pdf |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting, sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í beð með fjölærum jurtum, í steinhæðir. Vex í Rhododendron-engjum í heimkynnum sínum upp í allt að 2400 m hæð yfir sjó. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Hefur þrifist vel í Lystigarðinum. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|