Sigfús Dađason - Vćngjasláttur Akureyri
mjög skreytt
reynitrjám.
Sá sem gengi um bæinn
á septemberkvöldi:
dimmur skuggi innfjarðarins
fylgdi honum á aðra hönd hvar sem hann færi,
lifandi, kvikur!
Sálarspegill!
Heilagur lundur
rís í hæðir.
Og gangi maður í lundinn
er hann þar einn með sjálfum sér.
Það gustar um limið
og fuglarnir í björtum trjákrónunum
fælast skóhljóð einmanans
og hviðra með vængjaslætti
yfir höfði hans og úti í myrkrinu.
Og upp fyrir honum rennur þá: hvílík
sú dýrð sem einmananum hlotnast.
|
| Ćttkvísl |
|
Beckwithia |
| |
|
|
| Nafn |
|
glacialis |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(L.) Á. & D. Löve |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Jöklasóley |
| |
|
|
| Ćtt |
|
Ranunculaceae (Sóleyjaćtt) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Basionym: Ranunculus glacialis L.Synonym(s): Oxygraphis gelida (Hoffmanns.) O.SchwarzOxygraphis vulgaris FreynRanunculus gelidus Hoffmanns.Ranunculus glacialis L. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölćr jurt |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Vex í grjótskriđum, grýttum melum og klettum. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur í fyrstu síđan dumrauđ-dökkfjólublá |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní-júlí |
| |
|
|
| Hćđ |
|
0.06-0.15 m |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Jurt, lágvaxin og safamikil. Stönglar skástćđri eđa uppréttir, yfirleitt einblóma, 6-15 sm. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blöđin stilklöng, ţykk, blágrćn, handflipótt eđa handskipt, hárlaus og gljáandi. Bleđlar sepóttir eđa flipóttir og snubbóttir.
Blómin oftast stök á stöngulendanum, 2-2,5 sm í ţvermál. Krónan fimmdeild, lausblađa, gjarnan ofkrýnd. Krónublöđin í fyrstu hvít, en verđa síđan síđan rósrauđ og ađ lokum dumbrauđ-dökkfjólublá.
Bikarblöđin snubbótt, ţétthćrđ móbrúnum hárum. Fjölmargir gulir frćflar og margar frćvur. Blómgast í júní-júlí.
Jöklasóley er međ fallegri háfjallajurtum og finnst í allt ađ 1600 m hćđ. Hún vex ţó einnig neđar og gjarnan í grjótskriđum og einnig hefur hún fundist á malareyrum á láglendi. Heldur sig ađallega í hinum fornu blágrýtisfjöllum en sjaldséđ á móbergssvćđum. Hćsti fundarstađur hennar er í Kerlingu viđ Eyjafjörđ í 1535 m hćđ yfir sjó. Suđur í Alpafjöllum hefur fundist í 4275 m hćđ yfir sjó og er ţađ hćsti vaxtarstađur blómplöntu sem vitađ er um.
Í eldri heimildum (flestum norrćnum Flórum) og enn víđar sem Ranunculus glacialis L.
LÍK/LÍKAR: Engar. |
| |
|
|
| Jarđvegur |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
1,2,3,9, HKr |
| |
|
|
| Reynsla |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| Útbreiđsla |
|
Ađallega hátt fjalla norđan og austanlands, á blágrýtissvćđum landsins og ţar allvíđa ofan viđ 6-700 m. Sjaldséđ á láglendi.
Önnur náttúruleg heimkynni t.d.: |
| |
|
|
|
|