Úr ljóðinu Barmahlíð eftir Jón Thoroddsen Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
|
Honkenya peploides ssp. diffusa
| Ættkvísl |
|
Honkenya |
| |
|
|
| Nafn |
|
peploides |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(L.) Ehrh. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
ssp. diffusa |
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
(Hornem.) Hultén |
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Fjöruarfi (Smeðjukál) |
| |
|
|
| Ætt |
|
Caryophyllaceae (Hjartagrasaætt) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjöær jurt |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Vex í fjörum, einkum í sandi eða möl. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní-júlí |
| |
|
|
| Hæð |
|
0.10-0.50 m |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fremur hraðvaxta fjöruplanta með rótskeyttum ofanjarðarstönglum. Þar sem þeir eru oft huldir sandi verða þeir litlausir vegna ljósskorts. Stönglar og blöð hárlaus. Stönglar þéttblöðóttir, með tveim raufum að endilöngu, nær ferstrendir, uppréttir eða uppsveigðir og kvíslgreindir og geta orðið 10-50 sm að lengd og getur ein planta því stundum breitt svo úr sér, að hún nái allt að metra í þvermál. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blöðin gulgræn, þykk og safarík, egglaga eða öfugegglaga, oddbaugótt, heilrend, stilklaus, gagnstæð, 1-2,5 sm á lengd og 5-15 mm á breidd.
Blómin hvít, fimmdeild, stök eða í blómfáum skúf á greinaendum, 8-15 mm í þvermál. Krónublöðin, öfughjarta- eða spaðalaga, naglmjó. Bikarblöð álíka löng eða aðeins lengri en krónublöð, græn, egglaga og odddregin. Fræflar 10, ein fræva með þrem (til fjórum) stílum. Aldin hnöttótt, allstórt grænt hýðisaldin (ber) og var plantan því stundum nefnd berjaarfi. Yfirleitt sérbýli, þ.e. annaðhvort bara kvk blóm eða bara kk blóm á einstaklingum tegundarinnar. Blómgast í júní.
LÍK/LÍKAR: Engar. Auðþekktur á þykkum, kjötkenndum og safaríkum, blöðum og á heimkynnum sínum. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
1,2,3,9, HKr |
| |
|
|
| Reynsla |
|
"Nafnið berjaarfi er til komið af aldininu, sem er hnöttótt, en smeðjukál af bragði blaða." (Ág.H.) |
| |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
Algengur kring um land allt. Fjöruarfinn getur vaxið nokkra kílómetra frá sjó, þar sem víðáttumiklir, samfelldir sandar ná inn í land frá fjörunni.
Önnur náttúruleg heimkynni t.d.: Danmörk, Finnland, Frakkland, Þýskaland, Japan, Pottúgal, Spánn, Stóra Bretland, N Ameríka. |
| |
|
|
|
|