Sigfús Daðason - Vængjasláttur Akureyri
mjög skreytt
reynitrjám.
Sá sem gengi um bæinn
á septemberkvöldi:
dimmur skuggi innfjarðarins
fylgdi honum á aðra hönd hvar sem hann færi,
lifandi, kvikur!
Sálarspegill!
Heilagur lundur
rís í hæðir.
Og gangi maður í lundinn
er hann þar einn með sjálfum sér.
Það gustar um limið
og fuglarnir í björtum trjákrónunum
fælast skóhljóð einmanans
og hviðra með vængjaslætti
yfir höfði hans og úti í myrkrinu.
Og upp fyrir honum rennur þá: hvílík
sú dýrð sem einmananum hlotnast.
|
| Ættkvísl |
|
Galium |
| |
|
|
| Nafn |
|
normanii |
| |
|
|
| Höfundur |
|
O.C. Dahl., Skr. Vid.-Selsk. Christ. 1914(4): 136 (1915) |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Hvítmaðra |
| |
|
|
| Ætt |
|
Rubiaceae (Möðruætt) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Galium pumilum subsp. islandicum Sterner |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Vex í margs konar valllendi, móum, mosaþembum og þurrum bölum, stundum á melum eða í klettum. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní |
| |
|
|
| Hæð |
|
0.05-0.15 m |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Stönglar ferstendir með upphleyptum köntum, jarðlægir eða uppsveigðir, fíngerðir, yfileitt marggreindir, yfirleitt hárlausir en stum stutthærðir neðan til, 5-15 sm. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blöðin eilítið snörp, kransstæð, 6-8 í hverjum kransi, broddydd, lensulaga og breiðust framan til, 5-10 mm á lengd.
Marggreindar, samsettar blómskipanir eru í blaðöxlum efri blaða. Blómskipanirnar jafnan nokkuð gisnar. Blómin hvít eða gulhvít. Krónan 3-4 mm í þvermál, samblaða með fjórum útréttum, krossstæðum flipum. Bikarinn hárlaus. Fræflar fjórir og ein fræva með klofnum stíl. Aldinið tvíkleyft, krókhært klofaldin, nær slétt og hárlaust. Blómgast í júní.
LÍK/LÍKAR: Krossmaðra áþekk. Hvítmaðran þekkist frá henni á fjölda blaða í krandi (a.m.k. sex í hverjum kransi) og frambreiðum, broddyddum blöðum. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
1,2,3,9, HKr |
| |
|
|
| Reynsla |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
Mjög algeng um land allt.
Önnur náttúruleg heimkynni t.d.: Norgegur |
| |
|
|
|
|