Sigfús Daðason - Vængjasláttur Akureyri
mjög skreytt
reynitrjám.
Sá sem gengi um bæinn
á septemberkvöldi:
dimmur skuggi innfjarðarins
fylgdi honum á aðra hönd hvar sem hann færi,
lifandi, kvikur!
Sálarspegill!
Heilagur lundur
rís í hæðir.
Og gangi maður í lundinn
er hann þar einn með sjálfum sér.
Það gustar um limið
og fuglarnir í björtum trjákrónunum
fælast skóhljóð einmanans
og hviðra með vængjaslætti
yfir höfði hans og úti í myrkrinu.
Og upp fyrir honum rennur þá: hvílík
sú dýrð sem einmananum hlotnast.
|
Erigeron uniflorus ssp. uniflorus
Ættkvísl |
|
Erigeron |
|
|
|
Nafn |
|
uniflorus |
|
|
|
Höfundur |
|
Linnaeus, Sp. Pl. : 864 (1753) |
|
|
|
Ssp./var |
|
ssp. uniflorus |
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Fjallakobbi (fjallajakobsfífill) |
|
|
|
Ætt |
|
Asteraceae (Körfublómaætt) |
|
|
|
Samheiti |
|
Erigeron eriocalyx (Ledeb.) Vierh. Erigeron eriocephalus (DC.) Vierh. Erigeron uniflorus subsp. eriocephalus (J. Vahl) Cronquist |
|
|
|
Lífsform |
|
Fjölær jurt |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Vex á melum, bollum, hlíðum og móum til fjalla. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Geislablóm hvít, hvirfill gulur |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Júní,Júlí-ág. |
|
|
|
Hæð |
|
0.04-0.10 (-0.15) m |
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Smávaxin háfjallajurt sem líkist smávöxnum eintökum af jakobsfífli. Stönglar þétthærðir, einkum ofan til, 4-10 sm á hæð, stönglar oft margir af sömu rót. Getur orðið hærri við bestu aðstæður. |
|
|
|
Lýsing |
|
Stöngulblöðin lensulaga, sum stofnblöðin spaðalaga eða öfugegglaga á vængjuðum stilk.
Endastæð karfa, um 1,5 sm í þvermál. Reifablöðin sem lykja um körfuna eru dökkfjólublá, einkum í endann, odddregin, hvítloðin, þau neðstu oft áberandi útstæð. Geislablómin eru hvít í fyrstu en verða síðan grá- eða rauðfjólublá og kafloðin hrokknum hárum. Hvirfilblómin gulleit. Blómgast í júní-júlí.
Skiptist í tvær deilitegundir E. u. subsp. uniflorus og E. u. subsp. eriocephalus (J.Vahl) Cronq., jöklakobbi (sjá næstu).
LÍK/LÍKAR: Jakobsfífill & snækobbi. Fjallakobbinn er mun lægri en jakobsfífill, alltaf með eina hlutfallslega stærri körfu, grunnblöð +/- spaðalaga og snubbótt og auk þess er fjallakobbinn með útstæð reifablöð. Fjallakobbi þekkist frá snækobba á hvítum hárum á reifablöðunum og flatari körfubotni. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
|
|
|
|
Heimildir |
|
1,2,3,9, HKr |
|
|
|
Reynsla |
|
|
|
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
Víða upp til heiða og á miðhálendinu.
Önnur náttúruleg heimkynni t.d.: Temp. Asía, Evrópa, N Ameríka þ.mt. Grænland, Kanada og Alaska. |
|
|
|
|
|