Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ættkvísl |
|
Epilobium |
| |
|
|
| Nafn |
|
collinum |
| |
|
|
| Höfundur |
|
C.C. Gmelin, Fl. Bad. vol. 4, 265. 1826. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Klappadúnurt |
| |
|
|
| Ætt |
|
Onagraceae (Eyrarrósarætt) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Epilobium carpetanum Willk. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Vex í klettum, klöppum, gilbrekkum og melum, einkum móti suðri. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Rauðfjólublár |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí |
| |
|
|
| Hæð |
|
0.05-0.12 (-0.20) m |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Mjóir, ógreindir eða lítt greindir, sívalir stönglar, jafnhærðir hringinn í kring, 5-12 (-20) sm á hæð. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blöðin gagnstæð, greinilega gistennt með misstórum, allhvössum tönnum, mjóegglaga til egglensulaga, snubbótt, efri blöðin oft hærð á neðra borði, einkum miðtaugin.
Blómin rauðfjólublá, um 5 mm í þvermál og 7-8 mm á lengd. Bikarblöðin rauð eða græn. Fræflar 8. Frænið klofið í fjóra hluta, frævan 2-3 sm á lengd, loðin, situr neðan undir yfirsætinni blómhlífinni. Blómgast í júlí.
LÍK/LÍKAR: Auðþekkt frá öðrum dúnurtum á sívölum jafnhærðum stöngli, skarptennt¬um snubbóttum blöðum og fjórskiptu fræni. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
1,2,3,9, HKr |
| |
|
|
| Reynsla |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
Algeng um sunnanvert landið, annars fremur sjaldséð.
Önnur náttúruleg heimkynni t.d.: Evrópa |
| |
|
|
|
|