Málsháttur Eigi fellur tré við hið fyrsta högg.
|
Cerastium fontanum ssp. fontanum
| Ættkvísl |
|
Cerastium |
| |
|
|
| Nafn |
|
fontanum |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Baumg., Enum. Stirp. Transsilv. vol. 1, 425. 1816. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
ssp. fontanum |
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Vegarfi |
| |
|
|
| Ætt |
|
Caryophyllaceae (Hjartagrasaætt) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Cerastium macrocarpum Schur Cerastium caespitosum subsp. fontanum (Baumg.) Schinz & R. Keller Cerastium fontanum subsp. alpinum (Mert. & W. D. J. Koch) Janch. Cerastium fontanum subsp. fontanum Cerastium fontanum subsp. macrocarpum (Schur) Jalas Cerastium vulgatum subsp. macrocarpum (Schur) B. Kotula Cerastium triviale var. alpinum Mert. & W. D. J. Koch |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Tvíær - fjölær jurt |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Vex í mólendi, flögum, vegköntum og við bæi og útihús. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Maí-júní |
| |
|
|
| Hæð |
|
0.05-0.30 m |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fjölær jurt með blómlausum blaðsprotum. Margir blöðóttir, stönglar af sama jarðstöngli, uppsveigðir eða jarðlægir, þétthærðir, 5-30 sm á hæð. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blöðin gagnstæð, langegglaga - aflöng, snubbótt, 10-20 mm á lengd með löngum gisnum hárum, stuttstilkuð neðan til en stilklaus ofan til á stilkum. Efstu háblöðin himnurend.
Blómin endastæð, hvít, 5-8 mm í þvermál. Krónublöðin sýld, álíka löng eða aðeins lengri en bikarblöðin. Bikarblöð hærð, odddregin og himnurend. Fræflar 10 og ein fræva sem er oftast með 5 stílum. Aldinið tannhýði, með 10 tönnum. Hýðið meira en helmingi lengra en bikarinn, jafngilt og sveigist aðeins upp á við. Blómgast í maí-júní.
Tvær deilitegundir eru hér á landi, Cerastium fontanum subsp. fontanum sem er innlend og algeng og Cerastium fontanum subsp. vulgare (Hartm.) Greuter & Burdet sem talin er aðflutt með manninum og vex einkum í grennd mannabústaða.
LÍK/LÍKAR: Músareyra & hnoðafræhyrna. Vegarfinn er ekki eins loðinn og músareyra og krónublöðin eru aðeins lengri en bikarblöðin. Hnoðafræhyrna (Cerastium glomeratum) er einær jurt og fremur sjaldgæf sem minnir á vegarfa eða músareyra. Blómin fleiri í þéttari kvíslskúfum og ber gljáandi aldin með sérkennilega gullgulum blæ, blöðin breiðari, egglaga eða sporbaugótt, broddydd. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
1,2,3,9 HKr |
| |
|
|
| Reynsla |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
Algengur um land allt.
Önnur náttúruleg heimkynni t.d.: N & S Ameríka, Evrópa, Asía, Ástralía og víðar. |
| |
|
|
|
|