Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir
Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
Bistorta vivipara
Ættkvísl   Bistorta
     
Nafn   vivipara
     
Höfundur   (L.) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. 2 : 268 (1821)
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Kornsúra, (Túnblaðka)
     
Ætt   Polygonaceae (Súruætt)
     
Samheiti   Polygonum viviparum L. Persicaria vivipara (L.) R. Decraene
     
Lífsform   Fjölær
     
Kjörlendi   Vex í flestum gróðurlendum, mólendi, bollum, mýrum, melum og flögum, jafnt til fjalla sem í byggð. Mjög algeng um land allt og í raun ein algengasta planta landsins.
     
Blómlitur   Hvítur
     
Blómgunartími   Júní/júlí-ág./sept.
     
Hæð   0.05-0.2 m
     
 
Kornsúra, (Túnblaðka)
Vaxtarlag   Jurt, 5-20 sm á hæð. Af stuttum knýttum, láréttum jarðstönglum vaxa beinir, ógreindir stönglar.
     
Lýsing   Grunnblöðin heilrend, stuttstilkuð, egglensulaga, egglaga, lensulaga eða striklaga, 2-6 sm á lengd, 5-15 mm á breidd, dökkgræn og gljáandi á efra borði en ljósblágræn á neðra borði, blaðrendur niðurorpnar og miðstrengur áberandi. Stöngulblöðin slíðruð, aflöng-striklaga, heilrend. Blómin fimmdeild, hvít (stundum bleik eða grænleit), stuttleggjuð í axleitum klasa á stöngulendanum. Blómhlífin einföld, blómhlífarblöð 3-4 mm á lengd, öfugegglaga eða perulaga. Engin bikarblöð, en móleit, himnukennd stoðblöð eru á milli blómanna. Fræflar eru 6-8 með dökkfjólubláum frjóhirslum. Ein þrístrend fræva með þrem stílum. Neðst í blómskipuninni er oft mikið af blaðgrónum, brúnum, rauðum eða mógrænum æxlikornum í stað blóma. Blómgast í júní-júlí. LÍK/LÍKAR: Engar.
     
Jarðvegur   Ekki mjög vandlát á jarðveg en vex best í frjóum, rökum jarðvegi.
     
Heimildir   1,2,3,9
     
Reynsla   "Seyði af rótinni var talið blóðstillandi og það læknar niðurgang (kveisugras) og "greiðir hlandrás". Æxlikornin voru hér áður höfð til matar og kölluð vallarkorn. Jafnvel jarðstöngullinn, sem er sætur á bragðið, er nothæfur til manneldis og gæsir sækja í hann. Sennilega er það hin grófa og snúna lögun hans sem leitt hefur til nafnanna höggormsjurt og dreki". (Ág. H.)
     
     
Útbreiðsla   Mjög algeng um land allt, bæði til fjalla og í byggð. Önnur náttúruleg heimkynni t.d.: N Ameríka, Evrópa, Asía
     
Kornsúra, (Túnblaðka)
Kornsúra, (Túnblaðka)
Kornsúra, (Túnblaðka)
Kornsúra, (Túnblaðka)
Kornsúra, (Túnblaðka)
Kornsúra, (Túnblaðka)
Kornsúra, (Túnblaðka)
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is