Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ættkvísl |
|
Aconitum |
| |
|
|
| Nafn |
|
carmichaelii |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Debeaux. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Glanshjálmur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Sóleyjarætt (Ranunculaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól, hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Ljós-purpura til næstum hvít utan, djúp-purpura innan. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Ágúst. |
| |
|
|
| Hæð |
|
60-100 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Rætur með hnúðum. Stönglar uppréttir, oft mjög hár, allt að 2 m. Laufin meira eða minna egglaga, skert að 2/3 að miðstrengnum í 3-5 flipa, dökk græn ofan, fölgræn á neðra borði, leðurkennd, hárlaus eða með hrokkin hár é æðastrengjunum, flipar lítð eitt tenntir eða flipóttir. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blómskipunin þéttur toppur, greinar uppréttar, aldinleggur stuttur með hrokkið hár. Blómin djúp-purpura innan, ljós-purpurlit eða næstum hvít utan, hjálmurinn hvolflaga-sívalur, með lítið eitt hrokkið hár utan. Fræhýði venjulega 3, fræin þakin glærum, þverstæðum skífum eða fellingum. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
M & V Kína, N Ameríka |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjór, rakahelsinn. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
3 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting, sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í fjölæringabeð. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Sæmilega harðgerð planta, er til í ræktun hérlendis. Í Lystigarðinum er til ein planta undir nafninum A. carmenchaelii 'Arendsii', sem sáð var til 1998 og gróðursett í beð 2006, þrífst vel. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Yrki 'Arendsii' er með himinblá blóm, 'Latecrop' er með bl´blóm og blómstrar að haustinu. |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|