Jón Thoroddsen - Barmahlíð

Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!

Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.

Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?

Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali!


Aster novae-angliae
Ættkvísl   Aster
     
Nafn   novae-angliae
     
Höfundur   L.
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Lækjastjarna
     
Ætt   Asteraceae
     
Samheiti   Virgulus novae-angliae (L.) Reveal & Kerner
     
Lífsform   fjölær
     
Kjörlendi   sól
     
Blómlitur   blá-purpurarauður/gulur hvirfill
     
Blómgunartími   haust (nær oft ekki að blómg.)
     
Hæð   1-1.5m
     
Vaxtarhraði  
     
 
Vaxtarlag   Plantan hærð, kirtilhár ilmandi. Blómstönglar allt að 2,2 m í heimkynnum sínum. Stönglar grófhærðir, þarf stuðning þegar líður á sumarið.
     
Lýsing   blöð allt að 12 x 2 sm, þéttstæð, bandlaga - bandlensulaga, heilrend, stilklaus, greypfætt, grunnur hjartalaga eða eyrður. Blóm allt að 4 sm í þvermál mörg saman í hálfsveip eða stundum í skúf með nokkur geld stoðblöð inn á milli reifanna. Reifar 1-1,2 sm háar, skállaga reifablöðin því sem næst öll jafnstór, ytri lensulaga, græn aftursveigð, breytast smá saman, þau innri bandlaga, sem mjókka með grænt miðrif og eru aðlæg. Tungur 40 eða fleiri, 1 - 1,5 sm x ca 1 mm og bláleit til rauðpurpura eða hvít. Hvirfilkrónur 4,5- 5,5 mm, gular. Svifkrans ca 4 mm.
     
Heimkynni   A & M N Ameríka
     
Jarðvegur   léttur, frjór, fremur rakur
     
Sjúkdómar  
     
Harka   2, H1
     
Heimildir   1,2
     
Fjölgun   skipting að vori, sáning
     
Notkun/nytjar   fjölær vel framræst beð
     
Reynsla   Fremur viðkvæm að Því leyti að hún plumar sig fremur illa hérlendis þrátt fyrir að vera talin vel harger (z2). Hefur vaxið samfellt í 5 ár mest í garðinum en oftast ekki nema 2 ár í samfellu - þarf að reyna betur. Fjölbreytni í blómlitum hefur verið aukið í skærbleikt með úrvali. Vex á ökrum og meðfram flóum í heimkynnum sínum.
     
Yrki og undirteg.   Fjölmörg yrki í ræktun og mörg Þeirra talin upp í RHS t.d. 'Purple Cloud' , 'Red Cloud','Rosette', 'September Ruby', 'Treasure', 'Violetta' ofl. öll stórvaxin og þurfa stuðning
     
Útbreiðsla  
     
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is