Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ættkvísl |
|
Abies |
| |
|
|
| Nafn |
|
nordmanniana |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(Stev.) Spach. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Normannsþinur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Þallarætt (Pinaceae) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Sígrænt tré. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól, hálfskuggi, skjól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
|
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
|
| |
|
|
| Hæð |
|
5-15 m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Beinvaxið tré, keilulaga króna. Tré 25-30 (-50) m há í heimkynnum sínum, með greinar alveg niður að jörð, (gamlar) greinar kransstæðar, reglulegar, skaga langt fram neðst eða eru slútandi. Börkur gamalla trjáa svart-grár, hreistrarður.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Ársprotar grængulir, glansandi, hærðir eða hárlausir. Brum egglaga kvoðulaus. Barrnálar þétt burstalaga, skiptast ekki eða eru aðeins skiptar á grönnum greinum, 20-30 mm langar og 2-2,5 mm breiðar, grunnur þeirra breikkar greinilega, skjaldarlaga og er undinn. Oddur barrnálanna er bogadreginn og framjaðraður, með gróp á efra borði. Nálarnar glansa mikið, eru aðeins með 2 loftaugarendur á neðra borði. Könglar 15 (-20) sm langir, 5 sm breiðir, ungir könglar eru grænleitir, fullþroska könglar eru dökkbrúnir. Köngulhreistur er breið-keilulaga, heilrend, hreisturblöðkur standa út úr könglinum og sveigjast aftur. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Kákasus. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Léttur, framræstur, frjór. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
4 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
1,7,9 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning (forkæla fræ í um mánuð), vetrargræðlingar. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í beð, þyrpingar, jólatré. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til planta sem sáð var 1992, kelur ekkert og er mjög falleg. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Nokkur yrki í ræktun erlendis sem lítt eða ekki hafa verið reynd hérlendis, t.d. 'Glauca', 'Erecta', 'Nana', 'Tortifolia' og fleiri.
Abies nordmanniana ssp. equitrojanii er líkur aðaltegund en með varaopsrákum á bæði efra og neðra borði. Barr 45 x 2mm. Heimk.: Tyrkland (z4, ekki reynd hérlendis). |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|