Vorið góða, grænt og hlýtt (Heinrich Heine, þýðing) Vorið góða, grænt og hlýtt,
græðir fjör um dalinn,
allt er nú sem orðið nýtt,
ærnar, kýr og smalinn.
Kveður í runni, kvakar í mó
kvikur þrastasöngur;
eins mig fýsir alltaf þó:
aftur að fara í göngur.
|
Ættkvísl |
|
Abies |
|
|
|
Nafn |
|
nordmanniana |
|
|
|
Höfundur |
|
(Stev.) Spach. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Normannsþinur |
|
|
|
Ætt |
|
Þallarætt (Pinaceae) |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Sígrænt tré. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól, hálfskuggi, skjól. |
|
|
|
Blómlitur |
|
|
|
|
|
Blómgunartími |
|
|
|
|
|
Hæð |
|
5-15 m |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Beinvaxið tré, keilulaga króna. Tré 25-30 (-50) m há í heimkynnum sínum, með greinar alveg niður að jörð, (gamlar) greinar kransstæðar, reglulegar, skaga langt fram neðst eða eru slútandi. Börkur gamalla trjáa svart-grár, hreistrarður.
|
|
|
|
Lýsing |
|
Ársprotar grængulir, glansandi, hærðir eða hárlausir. Brum egglaga kvoðulaus. Barrnálar þétt burstalaga, skiptast ekki eða eru aðeins skiptar á grönnum greinum, 20-30 mm langar og 2-2,5 mm breiðar, grunnur þeirra breikkar greinilega, skjaldarlaga og er undinn. Oddur barrnálanna er bogadreginn og framjaðraður, með gróp á efra borði. Nálarnar glansa mikið, eru aðeins með 2 loftaugarendur á neðra borði. Könglar 15 (-20) sm langir, 5 sm breiðir, ungir könglar eru grænleitir, fullþroska könglar eru dökkbrúnir. Köngulhreistur er breið-keilulaga, heilrend, hreisturblöðkur standa út úr könglinum og sveigjast aftur. |
|
|
|
Heimkynni |
|
Kákasus. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Léttur, framræstur, frjór. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
4 |
|
|
|
Heimildir |
|
1,7,9 |
|
|
|
Fjölgun |
|
Sáning (forkæla fræ í um mánuð), vetrargræðlingar. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Í beð, þyrpingar, jólatré. |
|
|
|
Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til planta sem sáð var 1992, kelur ekkert og er mjög falleg. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
Nokkur yrki í ræktun erlendis sem lítt eða ekki hafa verið reynd hérlendis, t.d. 'Glauca', 'Erecta', 'Nana', 'Tortifolia' og fleiri.
Abies nordmanniana ssp. equitrojanii er líkur aðaltegund en með varaopsrákum á bæði efra og neðra borði. Barr 45 x 2mm. Heimk.: Tyrkland (z4, ekki reynd hérlendis). |
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|