Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
| Ættkvísl |
|
Rosa |
| |
|
|
| Nafn |
|
xanthina |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Lindl. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Glóðarrós |
| |
|
|
| Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
R. xanthinoides, R. xanthina duplex. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Milligulur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Ágúst-september. |
| |
|
|
| Hæð |
|
Allt að 200-300 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Uppréttur runni. Greinarnar brúnar þegar þær eru ungar en verða grábrúnar með aldrinum, 150-350 sm, með beina eða dálítið bogna, þyrna sem eru breiðir neðst og oft mjög flatir á blómlausum greinum. Axlablöðin mjó, jaðrar sveigjast niður og inn á við. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufin sumargræn, smálaufin 7-13, breiðoddbaugótt til öfugegglaga eða kringlótt, 0,8-2 sm í þvermál, snubbótt, oftast hárlaus á efra borði og hærð á því neðra, jaðrar með einfaldar tennur. Stoðblöð engin. Nýpur sléttar. Blómin stök, sjaldan 2 saman, einföld eða hálffyllt, 3,8-5 sm í þvermál. Bikarblöðin heilrend, lensulaga, langydd, laufótt og tennt í endann, hárlaus eða lítið eitt hærð, upprétt og standa lengi á nýpunum. Krónublöðin skærgul. Nýpurnar hnöttóttar eða breiðoddvala, brúnrauðar eða rauðrófurauðar, 1,2-1,5 sm, slétt og hárlaus. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
N Kína, Kórea. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Sendinn, fremur magur, vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1, 2, en.hortipedia.com/wiki/Rosa-xanthina,
davesgarden.com/guides/pf/go/77077#b |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning, sumargræðlingar. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í stórar steinhæðir, með öðrum rósum í þyrpingum.
|
| |
|
|
| Reynsla |
|
Glóðarrósinni hefur verið sáð í Lystigaðinum í fáein skipti, planta sem sáð var 1994 lifir, gróðursett í beð 2000, vex oft vel en kelur mikið, stundum alveg niður í mold. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Rosa xanthiana 'Canary Bird' |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|