Jón Helgason - úr ljóđinu Á Rauđsgili Hugrökk teygist á háum legg
hvönnin fram yfir gljúfravegg,
dumbrauðu höfði um dægrin ljós
drúpir hin vota engjarós.
|
Bupleurum longifolium ssp. aureum
| Ćttkvísl |
|
Bupleurum |
| |
|
|
| Nafn |
|
longifolium |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
ssp. aureum |
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Gullbudda* |
| |
|
|
| Ćtt |
|
Sveipjurtaćtt (Apiaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Réttara: B. aureum Fisch. ex Hoffm. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölćr jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Gulur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júli-ágúst. |
| |
|
|
| Hćđ |
|
- 100 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhrađi |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fjölćr planta, 50-120 sm há. Jarđstönglar grannir, dökkbrúnir, skriđulir, lítt greindir. Stönglar 1-2(-3), lítiđ geindir, gljáandi, oft međ purpura slikju, grunnur ekki međ trefjóttar, visin slíđur. Neđstu blöđin mörg, međ legg, blađkan breiđegglaga eđa öfugeggaga, 4-6,5 x 3-5 sm, 9-11-tauga, grunnur mjókkar í lauflegg, oddur bogadreginn eđa hvassyddur. Miđlaufin legglaus, blađkan lýrulaga, grunnur tvíeyrđur, lykur um legginn, oddur snubbóttur til yddur. Efri laufin gegnvaxin 12-20 x 3-5,5 sm. Efstu laufin egglaga, lítil, grunnur hjartalaga, lykja um stöngulinn. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Endastćđur sveipur 6-10 sm í ţvermál, nćstu sveipir 3-5 sm, stođblöđ 3-5, egglaga til egglaga-sporbaugđótt, 6-28 x 3-16 mm, misstór. Geislar 6-10, 1,5-6 sm, misstórir. Smástođblöđ tvíeyrđ, 5-6(-7), breiđegglaga til oddbaugótt, 4-9 x 3-8 mm, jafnstór, dvergsveipir 6-10 mm í ţvermál, 15-20-blóma, blómleggur 2-4 mm. Krónublöđ gul, öfugegglaga, miđtaug dökkgul. Stílfótur lág-keilulaga eđa skífulaga, fölgulur. Aldin aflöng, dökkbrún, 4-6 x 2,6-3 mm, rif áberandi, olíukirtlar 3 í hverri rák, 4 á hverju viki. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Kína, Kyrgystan, Mongólía, Rússland. |
| |
|
|
| Jarđvegur |
|
Međalfrjór, fremur rakur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
Flora of China, www.efloras.org/florataxon.aspx?flora-id=2&taxon-id=200015410, |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning, skipting. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í fjölćringabeđ, í skrautblómabeđ. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarđinum er til ein planta undir nafninu gullbudda (Bupleurum aureum) sem sáđ var 1992 og gróđursett í beđ 1994. Fallegri en ađaltegundin og hefur reynst vel í garđinum. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Smástođblöđ breiđ-eglaga eđa oddbaugótt, 5-12 x 7-9 mm, hćrri en blómin, grunnur snubbóttir --- v. aureum (C.B. Clarke) Ridley
_____
Smástođblöđ mjóegglaga eđa bandlensulaga, 2-3 x 0,7-2 mm, jafnlöng og eđa styttri en blómin, mjókka ađ grunni. --- v. breviinvolucratum (Trautvetter ex H. Wolff) R.H.Shan & Yin Li
|
| |
|
|
| Útbreiđsla |
|
|
| |
|
|
|
|