Ólafur Jóhann Sigurðsson - Á vordegi Grundin eignast gullinn fífil,
geislafingur hlýir strjúka
lambakóng með lítinn hnýfil,
lambagrasið rauða og mjúka.
Vappar tjaldur, vellir spói,
verpir í broki mýrispýta.
Bráðum kveikir fenjaflói
fífublysið mjallahvíta.
Bráðum mun í morgunstillu
meðan þokan kveður dranga
ljósberi hjá lágri syllu
lyfta kolli til að anga.
Blíða daga, bjartar nætur
bugðast á með tærum hyljum
eftir laut sem litlir fætur
lásu forðum berum iljum.
|
Ribes × pallidum 'Hvid Hollandsk'
| Ættkvísl |
|
Ribes |
| |
|
|
| Nafn |
|
× pallidum |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Otto & F. Dietr. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
'Hvid Hollandsk' |
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Rifsber / hvítrifs |
| |
|
|
| Ætt |
|
Garðaberjaætt (Grossulariaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Ribes spicatum Robson ‘Hvid Hollandsk’ / ‘Vita Hollänska’, Ribes rubrum ‘White Dutch’, ’Vitte Parel’ |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól og skjól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Fölgrænn. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Snemma vors. |
| |
|
|
| Hæð |
|
1-1,5 m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Yrkið kom fram fyrir 1929, uppruni í Hollandi. Þetta er elsta hvíta yrkið sem er þekkt. Lauffellandi runni sem er meira en meðalstór, 1-1,5 m hár og 2-3 m breiður, kröftugur, uppréttur, dálítið útbreiddur, þéttvaxinn, hraustur, myndar mjög mikið af berjum. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufin eru meðalstór, hálf-hjartalaga til þverstýfð við grunninn. Blómin eru þétt, í hangandi klösum, fáblóma eða með mörg blóm. Bikarpípa er grænleit, skállaga, hárlaus. Bikarflipar breið-snubbóttir, aðskildir, hárlausir, fölgrænir. Berjaklasarnir eru stuttir, meðalþéttir, 8-15 ber í hverjum, klasaleggir í meðallagi að lengd og grófleika. Berin eru gulhvít með milt, súrt bragð, sætara en hjá Rauð hollensk, ekki öll af sömu stærð, meðalstór til lítil, klasarnir meðalstórir. Berholdið er meðalsafaríkt, mildilega hálfsúr, gæðin mikil, fræ meðalmörg. Myndar gnótt af berjum.
|
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Yrki. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjór og jafnrakur jarðvegur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
http://www.ars-grin.gov,
http://www.bogront.no,
http://www.landstolpi.is,
http://www.sveplantinfo.se
|
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Græðlingar. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í runnabeð. Berin notuð í saft, sultu og hlaup eða fryst. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er ein planta sem kom frá Gróðrarstöðinni Nátthaga 1995. Það vottaði fyrir kali stöku ár í byrjun, en plantan er vöxtugleg 2011 og ber gnótt af berjum árlega.
Harðgert á Suðurlandi og gefur ágæta uppskeru í skjóli. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
AÐRAR UPPLÝSINGAR: Berin eru góð í vín eða að borða beint af runnanum.
Vex hóflega hratt.
Berin þroskuð í ágúst-september
Ribes × pallidum Otto & F. Dietr. (Ribes petraeum × R. spicatum spicatum) |
| |
|
|
|
|