Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
| Ættkvísl |
|
Papaver |
| |
|
|
| Nafn |
|
bracteatum |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Lindl. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Risasól |
| |
|
|
| Ætt |
|
Draumsóleyjarætt (Papaveraceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Rauð með purpura blett. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí. |
| |
|
|
| Hæð |
|
80-100 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fjölær jurt, allt að 100 sm há. Stönglar uppréttir, ógreindir. Grunnlauf allt að 45 sm, fjöðruð efst, fliparnir lensulaga eða aflangir, sagtenntir. Stöngullauf smá. Blómstönglar með aðlæg, hvít broddhár, stoðblöð allt að 5 sm, 2 efst neðan við blómin, djúpskert. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blómin 10 sm í þvermál eða breiðari. Bikarblöð 2, sköruð, íhvolf, hvít ofan, græn neðan. Krónublöðin 4, öfugegglaga, rauð með purpura blett við grunninn. Frænisskífa 16-18 geisla. Aldin öfugegglaga-hnöttótt, hárlaus, bláleit. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Kákasus, Litla Asía. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Sendinn, vel framræstur, rakur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning, rótargræðlingar eftir blómgun, skipting, gera það varlega en tekst þó ekki alltaf. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í fjölæringabeð, í raðir, í þyrpingar. Risavalmúarnir þurfa stuðning og gott að nota 40-50 sm net til stuðnings. Skipta fremur að hausti til eftir blómgun. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Hefur reynst vel í ræktun hérlendis. Gömul í ræktun í Lystigarðinum, þrífst vel. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
'Beauty of Livermer' er mikið ræktuð hérlendis (fræekta) |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|