Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós "Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."
|
| Ættkvísl |
|
Papaver |
| |
|
|
| Nafn |
|
bracteatum |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Lindl. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Risasól |
| |
|
|
| Ætt |
|
Draumsóleyjarætt (Papaveraceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Rauð með purpura blett. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí. |
| |
|
|
| Hæð |
|
80-100 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fjölær jurt, allt að 100 sm há. Stönglar uppréttir, ógreindir. Grunnlauf allt að 45 sm, fjöðruð efst, fliparnir lensulaga eða aflangir, sagtenntir. Stöngullauf smá. Blómstönglar með aðlæg, hvít broddhár, stoðblöð allt að 5 sm, 2 efst neðan við blómin, djúpskert. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blómin 10 sm í þvermál eða breiðari. Bikarblöð 2, sköruð, íhvolf, hvít ofan, græn neðan. Krónublöðin 4, öfugegglaga, rauð með purpura blett við grunninn. Frænisskífa 16-18 geisla. Aldin öfugegglaga-hnöttótt, hárlaus, bláleit. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Kákasus, Litla Asía. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Sendinn, vel framræstur, rakur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning, rótargræðlingar eftir blómgun, skipting, gera það varlega en tekst þó ekki alltaf. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í fjölæringabeð, í raðir, í þyrpingar. Risavalmúarnir þurfa stuðning og gott að nota 40-50 sm net til stuðnings. Skipta fremur að hausti til eftir blómgun. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Hefur reynst vel í ræktun hérlendis. Gömul í ræktun í Lystigarðinum, þrífst vel. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
'Beauty of Livermer' er mikið ræktuð hérlendis (fræekta) |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|