Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós "Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."
|
| Ættkvísl |
|
Echinops |
| |
|
|
| Nafn |
|
ruthenicus |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Bieb. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Gljáþyrnikollur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Körfublómaætt (Asteraceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Echinops ritro L. non hort. ssp. ruthenicus (Bieb.) Nyman. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Blár-djúpblár. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Ágúst-september. |
| |
|
|
| Hæð |
|
20-90 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fjölær jurt, 20-90 sm há. Stönglar ógreindir eða lítið eitt greindir, þétt hvít-ullhærðir, grunnur þakinn leifum gamalla laufa. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufin dökk græn og hárlaus ofan, þétt hvít-ullhærð neðan, jaðrar innundnir, með stutta og fáa þyrna. Grunnlauf allt að 45 x 20 sm, öfuglensulaga til oddbaugótt, fara minnkandi upp eftir stönglinum. Körfur 1-8, allt að 4,5 sm í þvermál, blá, reifar 10-20 m, ytri þornhár ¼ til ¾ af lengd reifanna. Reifablöð 18-22, grunnur dökkur, þríhyrnd, randhærð. Smáblómin djúpblá. Þornhár svifkransins samvaxin á stuttum kafla.
|
| |
|
|
| Heimkynni |
|
SA Evrópa & S Rússland - A Kína |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Léttur, framræstur, meðalfrjór. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
6 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting, sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í steinhæðir, í skrautblómabeð, í þyrpingar, í þurrblómaskreytingar. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Harðgerð og auðræktuð tegund (Echinops ritro ssp. ruthenicus í HS). |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|