Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós "Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."
|
Ættkvísl |
|
Vaccinium |
|
|
|
Nafn |
|
vitis-idaea |
|
|
|
Höfundur |
|
L. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Rauðberjalyng |
|
|
|
Ætt |
|
Lyngætt (Ericaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Sígrænn runni. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Hálfskuggi. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Hvítur til bleikur. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Júní. |
|
|
|
Hæð |
|
10-30 sm |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Líkist sortulyngi, uppsveigðar greinar, jarðlæg. |
|
|
|
Lýsing |
|
Skriðull runni, 10-30 sm hár, sígrænn. Lauf 1-1,5 sm, öfugegglaga til egglaga og snubbótt, oft framjöðruð. Glansandi græn á efra borði, ljósgrænni og með dökkar doppur á neðra borði, leðurkennd. Blómin í klösum nálægt toppi greinanna, lítil. Bikar 4-5 flipóttur. Króna bjöllulaga, hvít til bleik. 4-5 flipótt, fremur stór. Ber hnöttótt, 6 mm, skærrauð, æt. |
|
|
|
Heimkynni |
|
Heimskautaplanta – pólhverf. N Evrasía, Japan, N Ameríka |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Rakur, súr jarðvegur. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
5 |
|
|
|
Heimildir |
|
1, http://bolt.lakeheadu.ca,
http://www.gardenology.org
|
|
|
|
Fjölgun |
|
Sáning. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Í steinhæðir, í náttúrulega garða, í beðkanta. |
|
|
|
Reynsla |
|
Nokkrar plöntur af erlendum uppruna eru til í Lystigarðinum.
Yfirleitt ekkert kal gegnum árin, engin blóm. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
AÐRAR UPPLÝSINGAR:
Plantan er aðeins hálfrunnkennd, en heldur laufum sínum yfir veturinn, jafnvel yfir kaldasta tíma ársins, en það er óvenjulegt fyrir plöntur sem eru ekki barrplöntur, þó að snjórinn skýli þeim venjulega gegn miklum kuldum. Rauðberjalyngið er mjög harðgert, þolir -40°C eða meira frost, en vex illa þar sem sumrin eru heit. Það kýs heldur nokkurn skugga (svo sem skógþekju) og stöðugt rakan, súran jarðveg. Þolir magran jarðveg, en ekki kalkríkan.
Vex á þúfum í mýrum, rökum skógum, hrjóstrugum klöppum, opnum brekkum, mjög algeng ofan trjálínu í Kanada.
|
|
|
|
|
|