Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ættkvísl |
|
Tulipa |
| |
|
|
| Nafn |
|
gesneriana |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Garðatúlípani |
| |
|
|
| Ætt |
|
Liljuætt (Liliaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
T. billentiana Jordan, T. bonerotiana Reboul, T. connivens Levier, F. etrusca Levier, T. pubescens Willdenow, T. sommieri Levier, T. spathulata Bertoloni, T. variegata Reboul |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Laukjurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól og skjól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Með rauðar rákir, allir einfaldir. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Vorblómstrandi. |
| |
|
|
| Hæð |
|
20-80 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Laukur egglaga, laukhýði hárlaust að innan verðu eða með nokkur hár efst. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blómstöngull 30-40 sm, hárlaus eða með fíngerð dúnhár. Lauf 2-7 talsins, græn, hárlaus, jaðrar randhærðir við oddinn. Knúppar uppréttir. Blóm stök, blómhlífarblöð 4-8,2 sm, innri breiðari en þau ytri, rauð, appelsínugul, gul eða purpura, stundum flikrótt (vegna veirusýkingar) með eða án guls eða svartleits bletts við grunninn sem getur verið með gulan kant. Frjóþræðir gulir eða purpuralitir, frjóhnappar purpura eða gulir.
Uppruni er óþekktur, líklega SV & S M-Asía, hefur numið land í Evrópu.
Óteljandi sortir og ekki er til neitt um Það hverjar hafa gengið best hérlendis |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
SV & M-Asía. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjór, djúpur, meðalrakur, vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Hliðarlaukar. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í skrautblómabeð. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Talin formóðir fjölda yrkja sem seld eru um allan heim í dag. Í Lystigarðinum er til ein gömul planta undir þessu nafni, þrífst vel. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|