Sigfús Daðason - Vængjasláttur
Akureyri
mjög skreytt
reynitrjám.

Sá sem gengi um bæinn
á septemberkvöldi:
dimmur skuggi innfjarðarins
fylgdi honum á aðra hönd hvar sem hann færi,
lifandi, kvikur!
Sálarspegill!

Heilagur lundur
rís í hæðir.
Og gangi maður í lundinn
er hann þar einn með sjálfum sér.

Það gustar um limið
og fuglarnir í björtum trjákrónunum
fælast skóhljóð einmanans
og hviðra með vængjaslætti
yfir höfði hans og úti í myrkrinu.

Og upp fyrir honum rennur þá: hvílík
sú dýrð sem einmananum hlotnast.



Saxifraga hirculus
Ættkvísl   Saxifraga
     
Nafn   hirculus
     
Höfundur   L.
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Gullbrá
     
Ætt   Steinbrjótsætt (Saxifragaceae).
     
Samheiti  
     
Lífsform   Fjölær jurt.
     
Kjörlendi   Sól.
     
Blómlitur   Gulur/gulrauðdröfnóttur.
     
Blómgunartími   Júlí-ágúst.
     
Hæð   6-12 sm
     
Vaxtarhraði  
     
 
Gullbrá
Vaxtarlag   Plöntur með lausa blaðhvirfingu, sem myndar gisna breiðu.
     
Lýsing   Grunnlaufin 1-3 x 0,3-0,6 sm, mjólensulaga, heilrend, enginn greinilegur laufleggur. Rauðleit, ekki kirtilhærð, hvorki við grunn né í blaðöxlum. Blómstöngull allt að 35 sm (í ræktun, en mun minni til fjalla), með lauf og 1-4 blóm í skúf. Krónublöð 0,9-1,6 x 0,4-0,6 sm, oddbaugótt til öfugegglaga-aflöng, skærgul með rauðgulum dröfnum neðantil, meira en helmingi lengri en bikarblöðin sem eru hárlaus og útstæð.
     
Heimkynni   Ísland, fjöll Evrópu.
     
Jarðvegur   Fremur rakur, meðalfrjór.
     
Sjúkdómar  
     
Harka  
     
Heimildir   2
     
Fjölgun   Skipting, sáning.
     
Notkun/nytjar   Í steinhæðir, í beð, í blómaengi. Þarf rakan vaxtarstað.
     
Reynsla   Harðgerð planta, sem þrífst prýðilega í görðum. Bráðfalleg íslensk tegund sem er auðræktuð í steinhæð.
     
Yrki og undirteg.   S. hirculus v. major er mun stærri eða allt að 30 cm á hæð en ekki vitað um reynslu hérlendis af henni.
     
Útbreiðsla  
     
Gullbrá
Gullbrá
Gullbrá
Gullbrá
Gullbrá
Gullbrá
Gullbrá
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is