Sigfús Daðason - Vængjasláttur Akureyri
mjög skreytt
reynitrjám.
Sá sem gengi um bæinn
á septemberkvöldi:
dimmur skuggi innfjarðarins
fylgdi honum á aðra hönd hvar sem hann færi,
lifandi, kvikur!
Sálarspegill!
Heilagur lundur
rís í hæðir.
Og gangi maður í lundinn
er hann þar einn með sjálfum sér.
Það gustar um limið
og fuglarnir í björtum trjákrónunum
fælast skóhljóð einmanans
og hviðra með vængjaslætti
yfir höfði hans og úti í myrkrinu.
Og upp fyrir honum rennur þá: hvílík
sú dýrð sem einmananum hlotnast.
|
Ættkvísl |
|
Saxifraga |
|
|
|
Nafn |
|
hirculus |
|
|
|
Höfundur |
|
L. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Gullbrá |
|
|
|
Ætt |
|
Steinbrjótsætt (Saxifragaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Gulur/gulrauðdröfnóttur. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst. |
|
|
|
Hæð |
|
6-12 sm |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Plöntur með lausa blaðhvirfingu, sem myndar gisna breiðu. |
|
|
|
Lýsing |
|
Grunnlaufin 1-3 x 0,3-0,6 sm, mjólensulaga, heilrend, enginn greinilegur laufleggur. Rauðleit, ekki kirtilhærð, hvorki við grunn né í blaðöxlum.
Blómstöngull allt að 35 sm (í ræktun, en mun minni til fjalla), með lauf og 1-4 blóm í skúf. Krónublöð 0,9-1,6 x 0,4-0,6 sm, oddbaugótt til öfugegglaga-aflöng, skærgul með rauðgulum dröfnum neðantil, meira en helmingi lengri en bikarblöðin sem eru hárlaus og útstæð.
|
|
|
|
Heimkynni |
|
Ísland, fjöll Evrópu. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Fremur rakur, meðalfrjór. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
|
|
|
|
Heimildir |
|
2 |
|
|
|
Fjölgun |
|
Skipting, sáning. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Í steinhæðir, í beð, í blómaengi. Þarf rakan vaxtarstað. |
|
|
|
Reynsla |
|
Harðgerð planta, sem þrífst prýðilega í görðum. Bráðfalleg íslensk tegund sem er auðræktuð í steinhæð. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
S. hirculus v. major er mun stærri eða allt að 30 cm á hæð en ekki vitað um reynslu hérlendis af henni. |
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|