Páll Ólafsson, Ljóðið Vetrarkveðja Margt er gott að muna þér
þó mér þú fyndist langur.
Farðu vel, þú færðir mér
fögnuð bæði og angur.
Þó að nísti frostið fast
og fölni grænir hagar
eftir þetta kuldakast
koma betri dagar.
|
| Ættkvísl |
|
Sanguisorba |
| |
|
|
| Nafn |
|
officinalis |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Blóðkollur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Dökkrauður. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Ágúst. |
| |
|
|
| Hæð |
|
40-90 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fjölær jurt, allt að 100 sm há. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Jarðstönglar skriðulir, nokkuð stinnir, stönglar uppréttir, greinóttir ofantil, oft rauðir. Stöngullauf smá, legglaus, grunnlauf oftast með 7-25 smálauf, smálaufin allt að 5 x 3,5 sm, aflöng-egglaga eða oddbaugótt, snubbótt, hjartalaga eða þverstýfð við grunninn, hárlaus, dökkgræn og glansandi á efra borði, verða bláleit og daufgræn á neðra borði, sagtennt-tennt, 10-12 tennur á hvorri hlið, langyddar, laufleggur allt að 3 sm, rauður. Blómin dökkrauðbrún eða næstum svarpurpura, tvíkynja, í breiðoddbaugóttum eða stutt-sívölum kollum allt að 3 sm, blómskipunarleggir langir, uppréttir, stoðblöð aflöng-egglaga, himnukennd, brún-dúnhærð. Bikarflipar oddbaugótt eða egglaga. Frjóhnappar smáir, dökkrauðir, frjóþræðir rauðir. Fræni stutt-mjúkhærð. Bikarpípa með stinn snubbótt rif, lítillega vængjuð. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
V Evrópa, (Ísland), N Ameríka, Mongólía, Japan, Kína. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Léttur, jafnrakur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
4 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting, sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í fjölæringabeð, í raðir, í þyrpingar. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Þrífst vel í Lystigaðinum. Harðgerð planta, notuð töluvert til lækninga hér áður fyrr. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|