Páll Ólafsson, Ljóðið Vetrarkveðja Margt er gott að muna þér
þó mér þú fyndist langur.
Farðu vel, þú færðir mér
fögnuð bæði og angur.
Þó að nísti frostið fast
og fölni grænir hagar
eftir þetta kuldakast
koma betri dagar.
|
| Ættkvísl |
|
Angelica |
| |
|
|
| Nafn |
|
archangelica |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Ætihvönn |
| |
|
|
| Ætt |
|
Sveipjurtaætt (Apiaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól, hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Grænhvítur til rjómalitur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst. |
| |
|
|
| Hæð |
|
150-180 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fjölær jurt, oftast með græna stöngla, allt að 200 sm hár. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufin allt að 2-3 fjaðurskipt, flipar aflangir-egglaga, allt að 15 sm, hárlaus, óreglulega og djúptennt, endastæði flipinn 3-skiptur, legglaus, legghlaupin niður eftir aðalblaðstilknum. Laufleggur neðri laufa langur, efri laufin með mjög flatan lauflegg. Sveipurinn samsettur, geislar fjölmargir, reifar samsettar úr mörgum smáreifum. Blómin grænhvít til rjómalit. Aldinum 6 mm, klofaldin með áberandi rifjum, vængir mjóir, þykkir, korkkenndir, olíukirtlar stakir. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Ísland, N & A Evrópa-M Asía, Grænland. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjór, djúpur, fremur rakur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
4 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting, sáning, er oft fremur skammlíf, enda deyr plantan að blómgun lokinni.
|
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Sem stakstæð jurt, í þyrpingar, undir stór tré, í skógarbotn. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Fjarlægja aldin svo hún sái sér ekki um of. Áður mikið notuð sem lækningaplanta og til matar (allir plöntuhlutar nýttir). |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|