Vorið góða, grænt og hlýtt (Heinrich Heine, þýðing) Vorið góða, grænt og hlýtt,
græðir fjör um dalinn,
allt er nú sem orðið nýtt,
ærnar, kýr og smalinn.
Kveður í runni, kvakar í mó
kvikur þrastasöngur;
eins mig fýsir alltaf þó:
aftur að fara í göngur.
|
Ættkvísl |
|
Pulmonaria |
|
|
|
Nafn |
|
rubra |
|
|
|
Höfundur |
|
Schott. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Roðalyfjurt |
|
|
|
Ætt |
|
Munablómaætt (Boraginaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól, hálfskuggi. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Tígulsteinrauður. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Apríl-júní. |
|
|
|
Hæð |
|
30-40 sm |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Stórar fallegar blaðhvirfingar og blöðóttir stönglar. Blómin breyta ekki lit og eru ívið stærri en á öðrum tegundum lyfjurta, stór ljósgræn laufblöð. |
|
|
|
Lýsing |
|
Grunnlauf að 15 x 7 sm, yfirleitt án flekkja á efra borði, snarphærð (löngum og stuttum hárum) og kirtilhærð, blaðkan mjókkar snögglega að blaðleggnum sem er allt að 13 sm langur.
Blómskipunin með stutt, stinn þornhár og kirtilhár. Króna rauð. Krónupípa hærð innan neðan við hárakransinn í gininu. Fræ(hnetur) allt að 4,5 x 3 mm.
|
|
|
|
Heimkynni |
|
Balkanskagi & Karpatafjöll. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Meðalrakur, frjór, djúpur, framræstur. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
|
|
|
|
Heimildir |
|
= 2 |
|
|
|
Fjölgun |
|
Skipting að vori eða hausti, sáning að vori. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Sem undirgróður, í beð, í blómaengi. |
|
|
|
Reynsla |
|
Hefur verið lengi í ræktun í garðinum og þrífst prýðisvel. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
Nokkur yrki í ræktun erlendis en ekki reynd hér t.d.
'Albocolorata' er með hvít blóm.
Yrki með mismunandi rauðum blæ eru: 'Bowles Red', 'Barfield Pink',
'Redstart'.
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|