Málsháttur
Eigi fellur tré við hið fyrsta högg.
Primula vulgaris
Ættkvísl   Primula
     
Nafn   vulgaris
     
Höfundur   Huds.
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Laufeyjarlykill
     
Ætt   Maríulykilsætt (Primulaceae).
     
Samheiti  
     
Lífsform   Fjölær jurt.
     
Kjörlendi   Sól, hálfskuggi.
     
Blómlitur   Ljósgul m/dökkgulu auga.
     
Blómgunartími   Apríl-maí (vor).
     
Hæð   10-15 sm
     
Vaxtarhraði  
     
 
Vaxtarlag   Blómgast með þeim fyrstu af lyklunum.
     
Lýsing   Lauf 5-25 x 2-6 sm, öfuglensulaga til öfugegglaga, bogadregin í oddinn, grunnur mjókkar smám saman í stuttan legg með breiðan væng, óreglulega tennt, hárlaus á efra borði en stutthærð á æðstrengjum á neðra borði. Engir eiginlegir blómstönglar. Blóminstönglar allt að 25 sm, uppréttir eða álútir, loðnir. Bikar 1-2 sm, pípulaga, með 5 greinileg rif, oft bleikleitur. Krónan allt að 4 sm í þvermál, flöt skífa, gul með daufa, ógreinilega appelsínugula bletti við grunninn, sjaldan hvít, bleik, rauð eða purpura. Krónupípa jafnlöng og bikarinn, flipar breiðir, skarast og eru grunn- og breiðsýldir. Fræhýði styttri en bikarinn.
     
Heimkynni   Evrópa, N-Afríka, Tyrkland, Ísarel, Líbanon, Sýrland, Íran, Russland.
     
Jarðvegur   Frjór, framræstur, rakaheldinn, ekki of súr.
     
Sjúkdómar   Engir.
     
Harka   6
     
Heimildir   = 1,2
     
Fjölgun   Skipting að hausti, sáning að vori, fræ þarf ekki kuldatímabil.
     
Notkun/nytjar   Steinhæðir, í kanta, í fjölæringabeð.
     
Reynsla   Algengur í görðum. Myndar knúppa á haustin og bíður síðan fram eftir vetri eftir góðu hlýju veðri til að halda áfram. Mjög harðgerð og auðræktuð tegund.
     
Yrki og undirteg.   Deilitegundir ssp. vulgaris Lauf græn á neðra borði, stuttur blaðstilkur, blóm gul. ------------- ssp. balearica (Willk.) W.W. Smith & Forrest. Lauf græn á neðra borði, langur laufleggur, lengri en blaðkan. Blómin hvít. Heimkynni: Spánn (Mallorka). ---------------------- ssp. heterodroma (Stapf.) W.W. Smith & Forrest. Lauf með hvítleit hár á neðra borði. Blóm fjólublá, purpura, rauð, bleik, hvít eða gul. Heimkynni: Suðurströnd Kaspíahafs, Íran & Aserbajan. ---------------- ssp. sibthropii (Hoffmann) W.W. Smith & Forrest. Lauf grágræn (dúnhærð) á neðra borði, mjókka oft í greinilegan legg, sem er næstum jafnlangur blöðkunni. Blóm purpura, lillalit, rauð, bleik eða hvít, sjaldan gul. Heimkynni: N & M Grikkland, Tyrkland, Krímskagi, Kákasus.(Mjög algeng í ræktun á Akureyri.) ---------------
     
Útbreiðsla  
     
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is